Projecten
5

Nutribudget (Europees project)
Een Europees Horizon-project waarin het zgn. Nutriplatform wordt ontwikkeld en geïmplementeerd. Hierin worden maatregelen voor een betere bemesting (nutriëntenbeheer) verzameld, samengevoegd in een platform en verder naar de praktijk gebracht. In vijf gebieden, vier met een mestoverschot en één met een mesttekort, worden pilots uitgevoerd.

TEAPOTS
Het Europese project TEAPOTS richt zich op beheer van reststromen uit de landbouw om aan de seizoensgebonden energievraag van eindgebruikers te kunnen voldoen. Pyrolyse en thermocompostering zullen worden ingezet om moeilijk te bewerken reststromen (zoals dierlijk-, snoei- en lignocellulosehoudend afval) te benutten.


Nutricycle
Het Vlaamse project Nutricycle is toegespitst op het terugwinnen van nutriënten uit mest en reststromen. De teruggewonnen nutriënten kunnen kunstmest uit fossiele grondstoffen vervangen of gebruikt worden zowel binnen de landbouw als daarbuiten. Bij al deze processen worden verliezen naar het milieu tot een minimum beperkt. Het overlegplatform Nutricycle Vlaanderen ondersteunt anderen (bedrijven, middenveld, kennisinstellingen, overheid) om dit te bereiken.

BodemUP Brabant
Het project BodemUp Brabant richt zich op vitale bodems. Een perceel met een vitale bodem heeft minder last van droogte en wateroverlast, gaat efficiënter om met nutriënten en heeft minder gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest nodig om een goede gewasopbrengst te realiseren. Met hulp van een bodem coach kunnen agrarisch ondernemers via BodemUp aan de slag met een vitalere bodem.

bioSoilutions
bioSoilutions, ook Soilutions genoemd, is een Europees Horizon-project dat vijf marktrijpe bodemverbeteraars wil ontwikkelen en vier waardeketens hiervoor wil valideren en optimaliseren.

Netwerk Praktijkbedrijven
In Netwerk Praktijkbedrijven zijn ruim honderd melkveebedrijven aan de slag met het reduceren van hun ammoniak- en methaanemissies. Vanaf 2021 combineren zij praktijkonderzoek en een integrale aanpak (voer, dieren, mest, weidegang) van in de praktijk haalbare maatregelen die op beide doelen effect hebben.

Diverse projecten biologisch aanzuren van drijfmest
Door drijfmest biologisch aan te zuren kan de ammoniak- en methaanemissie sterk verminderen. Ook neemt het biogaspotentieel toe. Diverse pilots en projecten die in Nederland worden uitgevoerd zullen aantonen of deze techniek technisch en praktisch uitvoerbaar is.

Nutriëntenstromen in de praktijk
Gerichte inventarisatie naar mogelijkheden en behoefte van circulaire meststoffen in de akkerbouw en tuinbouw, met vijf pilots waar de effecten van circulaire mest- en reststromen voor gewas, bodem en gebied worden bepaald.

EU-FarmBook
EU-FarmBook is een platform waar kennis over land- en bosbouw wordt verzameld en gedeeld.


ReFarM
Het project Rethinking Farming and Manure management (ReFarM) wil bijdragen aan een duurzame landbouw door het ontwikkelen en implementeren van technologie die de waardering van dierlijke mest lokaal verbetert. ReFarM is gericht op het implementeren van technologische oplossingen om mest om te zetten in producten zoals alternatieve meststoffen, bodemverbeteraars en hernieuwbare energie.

PPS Reinventing Circular Dairy Farming
Praktijkonderzoek waar het gebruik van meststromen uit drie nieuwe stalsystemen op melkveebedrijven wordt geoptimaliseerd. Maximaal honderd melkveehouders die de Lely Sphere, Hanskamp CowToilet of Hanskamp Vrijlevenstal (willen gaan) gebruiken kunnen gedurende de looptijd van het project gebruikmaken van een onderzoeksvrijstelling, waardoor ze de urineachtige meststromen als RENURE (kunstmestvervangers) mogen gebruiken op hun bedrijf.

NUTRI-KNOW
NUTRI-KNOW is een online forum waar individuen en organisaties die geïnteresseerd zijn in nutriëntenbeheer samen kunnen komen. Hierdoor wordt de uitwisseling van kennis, innovatieve praktijken en oplossingen voor huidige (en nieuwe) uitdagingen in het veld bevorderd.

Kaart met pilots, demo’s, projecten (Groen Kennisnet)
Groen Kennisnet heeft een kaart gemaakt met locaties van (op dit moment) 190 demobedrijven, projecten, pilots, fieldlabs en andere samenwerkingsverbanden.

Versnellingsaanpak Emissiearme landbouw (provincies - LNV - veehouderijsectoren)
Een samenwerking tussen de twaalf provincies, LNV en de veehouderijsectoren met een focus op de 'blijvende reguliere landbouwer'. Het doel is om (technologische) oplossingen te ontwikkelen, te borgen en in de praktijk te brengen waarmee op haalbare en betaalbare manier emissies uit de landbouw worden teruggedrongen en de landbouw meer circulair wordt, en er een omgeving ontstaat waarmee (juridische) blokkades voor innovatie zo veel mogelijk worden voorkomen.

NOVAFERT
Het Europese project Novafert heeft als doel de productie en het gebruik van hernieuwbare meststoffen te bevorderen, door enerzijds informatie bij elkaar te brengen voor efficiënt en veilig gebruik ervan, en anderzijds richtlijnen op te stellen voor technieken voor productie, opslag, distributie en gebruik. Men onderzoekt zowel producten uit mest en digestaat als andere nutriëntenstromen.

HERMEST: Toepassen van herwonnen meststoffen in het teeltrecept in niet grondgebonden teelten
Het project HERMEST richt zich op het gebruik van herwonnen meststoffen in de niet-grondgebonden teelten van aardbei, witlof, sierheesters en perkplanten. Er zullen grootschalige experimenten worden uitgevoerd in een serrecomplex om inzicht te krijgen in de technische en economische haalbaarheid op praktijkniveau. Hierbij zullen de reeds theoretisch uitgewerkte optimale bemestingsstrategieën om herwonnen meststoffen maximaal in te zetten worden toegepast en geëvalueerd.

Wikimest: Dé wiki over mest en mestverwaarding!
Neem een kijkje in Wikimest om meer te weten te komen over mest en mestverwaarding! Wikimest bevat factsheets met informatie over verschillende bemestingsproducten, bewerkingstechnieken, aanwendingstechnieken en beleid rondom mest. Het is ontwikkeld in samenwerking met NCM, Wageningen University & Research, HAS green academy en Groen Kennisnet.

Fieldlab Circulaire meststoffen
Dit project is erop gericht om het gebruik van circulaire meststoffen en organische stoffen in de praktijk te stimuleren via praktijkonderzoek en kennisverspreiding.


RAMBO - Reductie van Ammoniak via Brongerichte en flankerende Oplossingen
Een belangrijk aandeel van de luchtverontreiniging bestaat uit ammoniakuitstoot. De komende jaren krijgen varkens- en pluimveehouders in de grensregio Vlaanderen – Zuid-Nederland een zeer strenge emissienorm opgelegd met betrekking tot ammoniakuitstoot. De veehouderij komt daarmee voor een grote uitdaging te staan. Het Interreg-project RAMBO zal pluimvee- en varkensbedrijven met een integrale benadering ondersteunen in hun emissiereductie aanpak om aan de normen voor ammoniakemissie te kunnen voldoen.

Nutri-Check NET
Europees project met als doel om een blijvend netwerk te starten, genaamd NUTRI-CHECK NET, waar de beste in de praktijk toepasbare inzichten voor bemesting in Europa bij elkaar worden gebracht.

BAAT: BemestingsAdviezen Akkerbouw Toekomstgericht
De PPS BAAT (BemestingsAdviezen Akkerbouw Toekomstgericht) is een vierjarig onderzoeksproject waarin de bemestingsadviezen in de akkerbouw worden vernieuwd.

KNAP (PPS Kringloopsluiting van Nutriënten uit Afvalwater en Proceswater)
Onderzoeksproject van 47 publieke en private organisaties om verliezen uit afvalwater en proceswater te verlagen en deze beter te hergebruiken.

Mestgassen: een onzichtbare vijand
Het doel van dit project is bestaande informatie bundelen, nieuwe informatie verzamelen door middel van metingen op 12 melkveebedrijven en praktische handvatten formuleren om uiteindelijk te kunnen communiceren naar alle melkveehouders.

De Land Bouwers Twente
De Land Bouwers is een voortzetting van Mineral Valley Twente. Het is een samenwerkingsverband in Twente tussen overheden, het bedrijfsleven en andere organisaties, om bij te dragen aan de grote opgaven voor de landbouw in Twente. Voor de partners is het helder dat maatschappelijke opgaven als een robuust watersysteem of verlagen van de stikstofbelasting hand in hand moet gaan met praktische uitvoerbaarheid en voldoende inkomsten voor de boeren.

Coviva: Coalitie Vitale Varkenshouderij
De Coalitie Vitale Varkenshouderij (Coviva) is een samenwerking tussen het bedrijfsleven in de varkenshouderij en LNV. Coviva streeft naar een varkenshouderij die toekomstbestendig is, die zorg draagt voor een vitale leefomgeving, een gezond milieu, goede voeding en mondiaal koploper is in duurzame, circulaire landbouw en hiermee een gezond perspectief houdt.

AgroFossilFree
Het hoofddoel van dit Horizon 2020 project AgroFossilFree is om een kader te creëren waarbinnen kritische belanghebbenden zullen samenwerken om de momenteel beschikbare fossielvrije-energie technologieën en strategieën (FEFTS) in de EU-landbouw te evalueren en te bevorderen.

NL Next Level Mestverwaarden
Publiek-privaat gefinancierd onderzoeksproject dat zich richt hoe waardevolle meststoffen kunnen worden geproduceerd en wat economisch en milieutechnisch de beste routes van stalsystemen, mestverwerking en toepassing van meststoffen (van lokaal tot internationaal) zijn.

Nutribudget (Nederlands project)
Het NutriBudget project heeft als doel om nutriëntenstromen en -budgetten van agrarische systemen te optimaliseren. Via een geïntegreerd nutriëntmanagementplatform worden zowel boeren als nationale en regionale beleidsmakers gefaciliteerd in het maken van duurzame keuzes op het gebied van nutriëntenmanagement in de landbouw.

Sensorgestuurd Boeren
Een pilot om via sensoren de waterkwaliteit en de benutting van meststoffen te verbeteren.

Bemest op z'n best
Bemest op z’n Best is een innovatieprogramma om de ammoniakemissie bij het aanwenden van de mest op het land te verlagen. Hierbij ligt de focus op (technische) innovaties en het verbeteren van de werkwijze bij toediening van mest. Ideeën daarvoor worden opgehaald uit de praktijk en samen met de belanghebbenden in de praktijk getoetst.

Agro & Climate (interreg Duitsland-Nederland)
In het project wordt een aantal technieken (pilots) ontwikkeld om de uitstoot van stikstof en CO2 op rundvee- en biogasbedrijven te verlagen.

PPS Betere stal, betere mest, betere oogst
Een onderzoeksproject uitgevoerd door Wageningen UR Livestock Research en Wageningen UR Plant Research voor de betere toepassing van meststromen uit nieuwe stalsystemen, ter bevordering van een sterke en circulaire landbouw. Bij het streven naar kringlooplandbouw in Nederland met minimale emissies naar het milieu zijn er twee belangrijke ontwikkelingen: nieuwe stalsystemen in de veehouderij (t.b.v. emissiereductie door o.a. scheiden van feces en urine aan de bron) en juiste veldtoepassingen (b.v. precisielandbouw). Bij de verwaarding van de nieuwe meststromen is het van belang dat deze aansluiten bij de behoefte van de afnemers zonder dat er afwenteling van emissies plaatsvindt. Samen met het bedrijfsleven en vijf provincies gaat Wageningen University & Research de komende vier jaar onderzoeken hoe de toepassing van meststromen uit nieuwe stalsystemen in de rundvee-, varkens- en kalverhouderij geoptimaliseerd kan worden en hoe tegelijkertijd emissies van stikstof en broeikasgassen verlaagd kunnen worden.

Dikke mik bij Nutriëntenplatform - driejarig onderzoeksproject micronutriënten gestart
Het onderzoeksproject Micronutriënten in de kringloop (MIK), geïnitieerd vanuit het Nutriëntenplatform is onlangs van start gegaan. De intentie is om de balans (concentraties en vrachten) van micronutriënten aan de ‘achterkant’ (reststromen zoals zuiveringsslib, GFT, dierlijke mest, drinkwaterslib, restromen uit de feed- en foodindustrie) in kaart brengen, en inzicht krijgen in de herkomst en huidige bestemming ervan.

AMFER: raffineren van stikstof uit digestaat
AMFER is een technologie om stikstof en fosfaat uit mest of digestaat te verwijderen. In het project wordt een eerste pilotinstallatie ontwikkeld en getest op een melkveebedrijf

Leerreis Nutriëntenkringloop
De leerreis nutriëntenkringloop heeft als doel om (bestaande) kennis rondom het sluiten van de nutriëntenkringloop te bundelen, te verdiepen en over te dragen naar de landbouwpraktijk. Op basis van van eigen vragen en interesse kunnen deskundigen profiteren van de kennis en kunde die in Nederland aanwezig is, maar die in de veelheid aan projecten nu nog versnipperd aanwezig is.

Integraal aanpakken
Programma om in de melkvee-, varkens- en geitenhouderij integraal tot lagere emissies te komen.

Fascinating
Op maandag 7 december 2020 besloot de provincie Groningen vanuit het Nationaal Programma Groningen de handen ineen te slaan met het programma Fascinating. Dit programma wil de landbouwsector van de toekomst realiseren: een circulair systeem dat duurzaamheid, natuur, gezonde voeding en economische impact met elkaar in balans brengt. Groningen, van oudsher een landbouwregio, biedt een unieke combinatie van beschikbare landbouwgrond, grootschalige industriële infrastructuur, duurzame energie, hooggeplaatste kennisinstellingen en een sterk ontwikkelde chemische industrie en bovenal de wil en cultuur om samen te werken. In de eerste drie jaar wordt een budget van 20 miljoen in de regio geïnvesteerd. Dit wordt 50/50 bekostigd door de deelnemende organisaties en fondsen uit het Nationaal Programma Groningen.

Meerwaarde mest en mineralen (MMM)
Door mestverwerking, onder andere het ontwikkelen van technologie om fosfaat uit mest en digestaat terug te winnen, worden meststoffen ontwikkeld waarmee het gebruik van dierlijke mest kan worden geoptimaliseerd: fosfaat zal veelal worden geëxporteerd en stikstof, kalium en organische stof kunnen ook regionaal tot waarde worden gebracht.

Deltaplan Agrarisch Waterbeheer
Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) is een initiatief van LTO Nederland, op uitnodiging van de overheid. DAW wil agrarische ondernemers ondersteunen en de samenwerking met de waterschappen en drinkwaterbedrijven bevorderen om tot beter waterbeheer te komen. Het gaat dan zowel over de hoeveelheid (beschikbaarheid, droogte e.d.) als kwaliteit van grond- en oppervlaktewater. Dit doet met onder andere door het delen van kennis en praktijkervaring van andere agrariërs, initiatieven te stimuleren en te faciliteren en door gebiedsprocessen te starten.

Vruchtbare Kringloop Overijssel
Het project Vruchtbare Kringloop Overijssel richt zich op het verbeteren van de bodem- en waterkwaliteit, biodiversiteit en economische duurzaamheid in de agrarische sector. Het project laat zien dat een vitale bodem de basis is voor een vitaal platteland.

Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers
In 2014 ging Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers van start. Vormgeven aan duurzaamheid, laten zien wat je doet, verbeteren van bodem en waterkwaliteit en betere benutting van nutriënten waren de kaders van het project. Winst voor de boer én voor het milieu. Inmiddels is het project zodanig van waarde gebleken dat het een vereniging is geworden.

Pre-PIB Polen (bodemproject)
Een samenwerking tussen de Nederlandse Ambassade, RVO, NCM, Nederlandse bedrijven en Poolse kennisinstellingen en bedrijven om via o.a. mestverwaarding tot betere landbouwbodems te komen.

Koeien & Kansen
In het project 'Koeien & Kansen' zoekt een groep van zestien melkveehouders samen met onderzoekers naar de mogelijkheden van een duurzame en maatschappelijk geaccepteerde melkveehouderij. Het primaire doel is om op deze 16 bedrijven verwachte milieuwetgeving te implementeren. Door het toepassen hiervan brengen ze de milieukundige, technische en economische gevolgen hiervan op bedrijfsniveau in beeld. Daarnaast doen deze deelnemers ervaring op in de praktijk, die bruikbaar is voor de brede praktijk. Hierdoor kunnen maatregelen kosteneffectiever en met minder risico plaatsvinden. Bovendien leveren deze pilotbedrijven een bewijslast voor de effectiviteit van de wetgeving.

Platform Kringlooplandbouw
Het platform van LNV om kringlooplandbouw in de praktijk te brengen, onder de slogan 'Nederland als koploper in kringlooplandbouw'

AF-CIR Circulair
Het sluiten van kringlopen, het beperken van verliezen, het tot waarde brengen van zij- en reststromen uit de agrifoodsector

PPS Ruwvoer, Bodem en Kringlooplandbouw
Verduurzaming van de productie van gras en voedergewassen

PPS Biobased opwaarderen mest en digestaat
Nieuwe aanknopingspunten voor een biobased opwaardering van mest/digestaat stromen en het verbeteren van het rendement van vergisting

Data als fundament voor kringlooplandbouw
Het vergaren en beschikbaar stellen van data als fundament voor een beter klimaat én een gelijkwaardiger verdienmodel

Onderzoek Veehouderij & Klimaat
Onderzoekt de uitstoot van methaan in de veehouderij in de praktijk


Samen werken aan de nutriëntenkringloop Kromme Rijnstreek
Het gebruik van grondstoffen verminderen en de kringloop lokaal sluiten

Ontwikkeling mest indampinstallatie
De ontwikkeling van indampinstallatie voor de dunne fractie mest
Nationale Proeftuin Precisie Landbouw (NPPL)
Boeren en tuinders verder helpen met het toepassen van precisietechnieken

Praktijkcentrum voor Precisielandbouw
Adoptie en toepassing van precisielandbouw in Nederland versnellen
Proeftuin Agro-ecologie en Technologie
Faciliteert multidisciplinair onderzoek naar regeneratieve plantaardige productiesystemen die veerkracht vertonen
Kennis- en innovatieagenda Landbouw, Water en Voedsel - meststoffen en nutriënten
Het produceren van groene kunstmest via bioraffinage en andere verwerkingstechnieken


Feed Back Farm, proeftuin voor het lokaal verwaarden van organische reststromen
Van regionale reststromen tot regionaal voedsel

Gras & Ko gaan mycocycling
Inzet van natuurgras als substraat voor oesterzwamteelt en verbeterd rendement van mestvergisting op een rundveebedrijf




Energiezuinige verwerking van mest op de boerderij
De implementatie van een modulair energiezuinige innovatief mestverwerkingsproces voor 'natte' mestsoorten op boerderijniveau.

Proeftuin Mineralen en bemesting
Zoektocht naar geschikte technieken en samenwerkingsmogelijkheden in de regio om kringlopen te sluiten.

Hightech groente (van de) boer
Reststoffenstroom van de veehouderij op duurzame wijze verkleinen en de concurrentiepositie voor de lokale groententeelt verbeteren.
Precisiebemesting in de open teelten van Zuid-Holland
Het versneld opvoeren van de adoptiegraad van de precisiebemesting in de provincie Zuid-Holland.




Kunstmestvrije Achterhoek
Het verduurzamen van de bemestingspraktijk door de bemesting zo veel mogelijk in te vullen met regionaal beschikbare nutriënten.



Nutri2Cycle
Het leveren van een essentiële bijdrage aan de circulaire economie door het sluiten van mineralenkringlopen.

Mest op Maat
Door technische innovaties wordt het transport van mest over de grens aanzienlijk gereduceerd.
Circulair agronomics
Het ontwikkelen van veelbelovende technieken om nutriënten terug te winnen uit zowel mest als uit andere bronnen.

FERTIMANURE
Het ontwikkelen en bevorderen van gebruik van veilige, duurzame en commercieel interessante circulaire meststoffen voor de Europese markt.
Baltic Slurry Acid
Het bevorderen van de toepassing van het aanzuren van drijfmest in het gehele Oostzeegebied.