Studie
Landelijke rapportage en inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2024
NCM brengt ieder jaar de stand van zaken omtrent export en verwerking dierlijke mest in beeld. NCM verschaft hiermee vanuit een onafhankelijke positie informatie aan beleidsmakers, marktpartijen en andere belanghebbenden. De landelijke inventarisatie export en verwerking van dierlijke mest geeft een cijfermatige presentatie van de mestbalans van Nederland en van de omvang van de export en verwerking van de afgelopen 5 jaar, en de wijze waarop dat gebeurt.
Emissies uit zeer verse mest
Dagontmesting staat volop in de aandacht omdat daarmee de emissies naar het milieu lager worden. Tegelijkertijd verbetert het stalklimaat en geeft het kansen voor mestverwaarding. Maar hoe frequent moet je dan ontmesten? Is dagontmesting snel genoeg, of moet je naar uurontmesting? Er is nog maar weinig over bekend. Om hier meer inzicht in te krijgen heeft Wageningen Research metingen uitgevoerd aan drijfmest, feces en urine van melkvee, kalveren en varkens.
Positieve resultaten experiment biologisch aanzuren
HAS Green Academy heeft een experiment uitgevoerd met biologisch aanzuren op een melkveebedrijf. Door de behandeling wordt de vervluchtiging van methaan en ammoniak voorkomen. Dit is gunstig voor het milieu en dit maakt de mest waardevoller (bemestende waarde, biogasopbrengst). Economie en duurzaamheid gaan zo hand in hand.
De footprint van kunstmestvervangers
Universiteit Gent heeft een milieu-impactanalyse uitgevoerd naar vier soorten verwerking van dunne fractie uit drijfmest. De carbon footprint van mineralenconcentraat kwam als gunstigste naar voren. Strippen-scrubben van ammoniak was iets gunstiger dan de referentie nitrificatie-denitrificatie.
Dierlijke mest versus kunstmest op gras: gelijke nitraatuitspoeling maar lagere stikstofwerking
De laatste tijd verschijnen er regelmatig berichten met de bewering dat dierlijke mest op grasland minder nitraatuitspoeling geeft dan kunstmest. In experimenten van Wageningen Research in 2018-2021, waar 100% kunstmest met 100% dierlijke mest werd vergeleken, was dit niet het geval: er bleek geen verschil te zijn in nitraatuitspoeling. De stikstofbenutting was van kunstmest significant hoger dan van dierlijke mest, waarbij er verschillen waren tussen verschillende mestsoorten.
Krimp van de Nederlandse landbouw, betekent dat meer of minder emissies?
Wat is het effect op emissies op het gebied van water, klimaat en stikstof als de productie van de belangrijkste Nederlandse landbouwexportproducten naar andere landen verplaatst zou worden? Het ministerie van LNV gaf, na een motie van BBB, een opdracht aan Wageningen Research en CBS om dit uit te zoeken.
Waar blijft de organische stof na mestvergisting?
Vergisting is een mooie oplossing om broeikasgasemissies uit mest te voorkomen en groene energie te produceren. Organische stof in mest (of andere biomassa) wordt afgebroken en omgezet in methaan. Een veel gestelde vraag hierbij is wat de kwaliteit van digestaat - de mest na vergisting - is voor gewas en bodem. Immers: organische stof wordt aan de mest onttrokken. In Finland zochten ze het uit: conclusie is dat de bijdrage aan de koolstofopbouw in de bodem exact hetzelfde is als van niet vergiste mest.
Hoe werken mestproducten uit innovatieve stalsystemen op gras- en bouwland?
Er zijn diverse nieuwe stalsystemen op de markt en in ontwikkeling die uitgaan van dagontmesting waarbij vaak de feces en urine aan de bron wordt gescheiden. Dit is waardevol omdat het stalklimaat verbetert en de emissies van ammoniak en broeikasgassen dalen. Maar hoe werken deze nieuwe mestproducten op het land? In BSMO is hier onderzoek naar gedaan. In dit project wordt de gehele keten van mestproductie, opslag, bewerking en toediening bij gewassen in kaart gebracht.
Emissies uit aan de bron gescheiden mestfracties, een experiment
In een experiment werden de emissies van ammoniak en broeikasgassen gemeten van aan de bron gescheiden rundermest (feces- en urinefractie). Hierbij werd ook het effect van mestbehandelingen als aanzuren, toevoegen van mineralen of stro en bokashi onderzocht.
Landelijke rapportage en inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2023
NCM maakt jaarlijks een rapportage met daarin een cijfermatige presentatie van de mestbalans van Nederland en van de export en verwerking van dierlijke mest (2018-2022), en een beeld van de mestverwerkingsinstallaties in Nederland. Dit rapport wordt door NCM opgesteld om vanuit een onafhankelijke positie informatie te verschaffen aan beleidsmakers, marktpartijen en andere belanghebbenden in de mestmarkt.
(bijna) praktijkrijpe technieken getest en bemeten op methaanemissie uit mest in bestaande melkveestallen
Ongeveer 80% van de melkveebedrijven heeft een stal met een betonnen roostervloer waaronder drijfmest in een mestkelder wordt opgeslagen. Zowel deze bedrijven als de maatschappij, de natuur en het klimaat hebben er baat bij als ammoniak- en methaanemissies uit deze stallen sterk gereduceerd kunnen worden door combinaties van maatregelen. In het onderzoek ‘Milieutechnologieën in de melkveehouderij tegen klimaatverandering’ worden combinaties van (bijna) praktijkrijpe maatregelen om methaanemissie uit mest in bestaande stallen te kunnen reduceren getest en bemeten.
Beschouwing over spoor 2 toekomstig mestbeleid
Het ministerie van LNV heeft twee jaar geleden een visie op het mestbeleid op de langere termijn geformuleerd. Hierin wordt gestreefd naar een strakke scheiding tussen een volledig grondgebonden veehouderij enerzijds en 100% afvoer en mestverwerking anderzijds voor de niet-grondgebonden veehouderij. Maar wat houdt 100% mestverwerking in? Op verzoek van Coviva en in nauwe afstemming met LNV heeft NCM zich hierin verdiept.
Stikstofefficiëntie verbeteren in de Nederlandse landbouw
Vanuit het STW Eiwit-project en het EU-project Nutri2Cycle hebben Jan Peter Lesschen en Johan Sanders samengewerkt aan een rapport over opties om de stikstofefficiëntie van de Nederlandse landbouw te verbeteren. Er wordt gekeken naar een reeks van (technische) maatregelen om kunstmestgebruik te verminderen, import van veevoer te verlagen en stikstofemissies te reduceren. Het onderzoek ‘Options to improve the nitrogen use efficiency in the Dutch agriculture sector’ is recent gepubliceerd door Wageningen Environmental Research.
Samenstelling mestproducten uit nieuwe stalsystemen nader geanalyseerd (BSMO)
Nieuwe stalsystemen met dagontmesting of ‘mest scheiden aan de bron’ staan sterk in de aandacht omdat de emissies van ammoniak en van broeikasgassen lager liggen dan bij traditionele stallen. Belangrijk is hierbij om zicht te hebben op de nieuwe meststromen uit deze stallen en om deze zo goed mogelijk te benutten. Hier liggen kansen om emissies verder te verlagen, kringlopen beter te sluiten en om mest economisch tot waarde te brengen. Dit is de centrale vraag in het onderzoeksproject BSMO (Betere Stal, Betere Mest, Betere Oogst). In een onderzoek is de samenstelling van de mestfracties van vijftien stal- en bedrijfssystemen in kaart gebracht.
Factsheets van vijf bedrijven m.b.t. bedrijfseconomie en emissies (NL Next Level Mestverwaarding)
In het project NL Next Level Mestverwaarding is een model ontwikkeld waarmee combinaties van stalsystemen en mestverwerkingstechnieken kunnen worden doorgerekend op de emissies van broeikasgassen en ammoniak en hoe deze bedrijfseconomisch doorwerken. Voor vijf landbouwbedrijven is een aantal varianten specifiek in kaart gebracht.
Aanzuren van mest om methaan- en ammoniakemissie te reduceren: een overzicht
Het aanzuren van mest is een kansrijke manier om de emissies van methaan en ammoniak uit mest te verlagen. In tegenstelling tot andere landen heeft het in Nederland nog geen voet aan de grond gekregen. Wageningen Livestock Research heeft inzichten uit de wetenschap en de praktijk in beeld gebracht via het rapport ‘Perspectief van het aanzuren van mest in Nederland om methaan- en ammoniakemissie te reduceren’.
Inschatting mestmarkt 2023-2026
De afbouw van de derogatie en invoering van bufferstroken langs waterlopen zorgen op korte termijn voor een forse afname van de gebruiksruimte van dierlijke mest. Aan de andere kant wordt op korte termijn nog geen vermindering van de mestproductie verwacht door afname van de veestapel. NCM heeft daarom, op verzoek van POV, een korte analyse uitgevoerd om de impact van deze ontwikkelingen op de Nederlandse mestmarkt in te schatten.
Hoe effectief en efficiënt zijn technische maatregelen om stikstof te reduceren (NL Next Level Mestverwaarding)?
In de Nederlandse veehouderij is er veel aandacht voor nieuwe ‘brongerichte’ stalsystemen. Hiermee wordt de emissie van ammoniak en van broeikasgassen lager, en in een combinatie met mestverwerking niet alleen in de stal maar ook elders in de keten van stal tot land. Tegelijkertijd ontstaan er dan nieuwe, versere meststromen, die in potentie een hogere waarde kunnen hebben. Maar hoe zit dat? Verdient een stalsysteem zich uit zichzelf terug? En hoe effectief en hoe efficiënt is het om zo tot een lagere stikstofemissie te komen? In een aantal studies van het project NL Next Level Mestverwaarding wordt hierop ingegaan. In dit artikel vatten we resultaten samen en geven we een nadere duiding.
Melkvee: veel perspectief voor combinaties van stalsysteem en mestbewerking voor lagere emissies (NL Next Level Mestverwaarding)
Het onderzoeksproject NL Next Level Mestverwaarden heeft in kaart gebracht welke combinaties van stalsysteem en mestverwerking het beste zijn om de emissies van ammoniak en broeikasgassen te verlagen. Fors lagere emissies zijn mogelijk, maar de juiste combinaties moeten worden gemaakt, en de financiële gevolgen voor melkveehouders zijn in een aantal scenario's aanzienlijk. De effecten zijn berekend over de hele keten van stal tot aan het land.
Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2022: Mestoverschot gehalveerd en toch vrees voor tekort mestverwerkingscapaciteit
Het mestoverschot in fosfaat en stikstof is gehalveerd in de periode 2017 – 2021. Ten opzicht van 2015 is voor fosfaat zelf sprake van een afname met tweederde. Er wordt meer mest geëxporteerd en verwerkt dan o.b.v. het mestoverschot nodig zou zijn. De komende jaren zal het overheidsbeleid de benodigde mestverwerkingscapaciteit gaan bepalen. Langdurige vergunningstrajecten belemmeren echter de benodigde ontwikkelingen voor nieuwbouw, uitbreiding of aanpassing van mestverwerkingsinstallaties. Mestverwerkers maken zich zorgen over onduidelijkheid in het overheidsbeleid, fraude en het maatschappelijk beeld van mestverwerkers. Mestverwerkers zien kansen in dagontmesting, mestvergisting en RENURE productie. Dit zijn enkele conclusies uit de door NCM gepubliceerde ‘Landelijke rapportage en inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2022’. De belangrijkste bevindingen uit het rapport werden gepresenteerd tijdens het NCM symposium op 6 oktober. Het rapport is te downloaden via de link naast dit artikel.
Werking van digestaat in de bodem (stikstof en organische stof)
In een experiment werd onderzocht hoe vijf soorten digestaat, dunne varkensdrijfmest, GFT-compost en een droge, organische fractie van vergiste kippenmest zich gedragen in de bodem. Het doel was om de waarde ervan te bepalen: als meststof en als bodemverbeteraar. De conclusie is dat digestaat een goede bijdrage kan leveren voor zowel de bodem, het bodemleven en als meststof. De werking is goed te voorspellen met productanalyses.
Forse reductie ammoniak en broeikasgassen in de kalverhouderij door combinatie dagontmesting en mestverwerking
Via modelberekeningen heeft Wageningen UR in samenwerking met Promillicon de effecten van staltechnieken en mestverwerking in de kalverhouderij in beeld te krijgen. Hiervoor zijn vier scenario’s voor de blankvleessector en vier scenario’s voor de rosévleessector doorgerekend. Hieruit blijkt dat een combinatie van dagontmesting en mestverwerking zorgt voor de laagste emissies van ammoniak en van broeikasgassen. Dit geldt voor zowel de blankvlees- als de rosékalveren.
Combinatie van brongerichte stalmaatregelen en mestverwerking beste voor milieu en portemonnee
Via modelberekeningen hebben Wageningen UR en Promillicon negen scenario’s voor de varkenshouderij doorgerekend, in een aantal varianten: wat betekenen nieuwe stalsystemen en mestverwerking voor milieu en economie. Hieruit blijkt dat een combinatie van dagontmesting en mestverwerking zorgt voor de laagste emissies van ammoniak en broeikasgassen en ook voor de hoogste economische waarde.
Goede resultaten voor circulaire meststoffen in Nitroman veldproeven in de groenteteelt
In een veldproef in een vroege bloemkoolteelt (februari – mei) werden teruggewonnen ammoniummeststoffen vergeleken werden met de gangbare kunstmest, waarbij is gekeken naar de opbrengst, productkwaliteit en nitraatverliezen. De conclusie is dat herwonnen meststoffen volwaardige vervangers kunnen zijn voor kunstmest. De producten zijn ook zeer geschikt voor rijenbemesting, wat voordelen biedt om ze precies, op het juiste moment en plaats aan de planten te geven. Deze combinatie leidt tot een zeker zo goede financiële opbrengst en productkwaliteit met lagere verliezen naar het milieu.
Kan bemesting de plantweerbaarheid verbeteren?
In een deskstudie zijn de mogelijkheden verkend om via bemesting een gewas weerbaarder te maken tegen ziekten en plagen. Dat bemesting duidelijke effecten kan hebben op de gezondheid van planten is eenvoudig te zien wanneer er sprake is van grote nutriëntentekorten: slecht groeiende planten zijn vatbaarder voor ziektes en zwakteparasieten. Maar kan los van nutriëntentekorten de weerbaarheid worden verbeterd?
Minerale meststoffen vervangen door biogebaseerde meststoffen in aardappelteelt op zandgrond: een casestudy
Leidt het verder verwaarden van dierlijke mest uiteindelijk tot een betere opbrengst in aardappelteelt? Wegen eventuele meeropbrengsten voor milieu en economie bij de aardappelteler hierbij op tegen de meerkosten van de raffinagestappen van de varkenshouder/mestverwerker? Wageningen Environmental Research, Universiteit Gent, ZLTO en Wageningen Food Safety Research onderzochten het milieu- en agronomische effect van verschillende biogebaseerde meststoffen (BBF's) op de aardappelteelt in zandgrond. Ze werkten hierbij samen met Eco Energy (varkenshouderij, covergisting, digestaatverwerking), Van den Borne Aardappelen en VP-Hobe (techniek leverancier). Het onderzoek laat zien dat Renure meststoffen uit de varkenshouderij een prima alternatief zijn voor KAS en Kali-60 in de aardappelteelt.
Zes mestverwerkingsinstallaties uitgebreid onderzocht, zowel de processen als de eindproducten
Wageningen Environmental Research deed de afgelopen drie jaar onderzoek naar de verwerking van varkensdrijfmest en digestaat op zes grootschalige mestverwerkingsinstallaties. Het rapport is het eindresultaat van het project Meerwaarde Mest en Mineralen 2.
Landelijke rapportage en inventarisatie 2021 export en verwerking dierlijke mest
In de 'landelijke inventarisatie 2021 export en verwerking dierlijke mest' geeft NCM inzicht in de Nederlandse mestbalans en mestverwerking en -export. Het gaat hierbij om kwantitatieve en kwalitatieve informatie.
Analyse mestbalans 2030
Overheidsplannen rondom stikstof, geuroverlast en natuurherstel hebben gevolgen voor de Nederlandse landbouw. Het NCM heeft een analyse gemaakt van de gevolgen hiervan voor de beschikbaarheid en de plaatsingsruimte voor dierlijke mest in Nederland. Daarnaast wordt in het rapport kort ingegaan op wat dit betekent voor de export en verwerking van stikstof en fosfaat.
Verbeteren van mestverwerking met omgekeerde osmose
Een veel gebruikte en waardevolle techniek bij de verwerking van drijfmest is omgekeerde osmose. Het is een manier uit mest schoon water en de kunstmestvervanger mineralenconcentraat te produceren. Het is echter een uitermate complex en kostbaar proces. Om dit verder te verbeteren heeft TU Eindhoven onderzoek gedaan bij een aantal bestaande mestverwerkers en geeft het concrete praktische adviezen. Een vervolgproject is inmiddels gestart.
Mogelijkheden om urine van varkens via omgekeerde osmose te ontwateren
In de verwerking van drijfmest is omgekeerde osmose (OO) een veel gebruikte techniek om de drijfmest te ‘ontwateren’. Deze techniek kan hiervoor als BBT+ (best beschikbare techniek) worden beschouwd. TU Eindhoven heeft onderzocht in hoeverre de OO-techniek toepasbaar is voor urine-achtige meststromen die ontstaan bij nieuwe stalsystemen met scheiden van mest aan de bron.
Inventarisatie mestverwerking Vlaanderen 2020
VCM heeft via zijn jaarlijkse studie de stand van zaken van de mestverwerking in Vlaanderen in kaart gebracht. Dit rapport geeft een goed overzicht van de omvang van de sector, de export en de aard van de verwerkingsinstallaties.
Minder pathogenen door mestverwerking
De verwerking van mest resulteert in eindproducten die minder ziekteverwekkende bacteriën en residuen van antibiotica bevatten. Dat stellen onderzoekers van Wageningen Livestock Research. Ze hebben onderzoek gedaan naar verschillende soorten van de E. colibacterie, salmonella en campylobacter. Tevens werden analyses gedaan op residuen van 11 soorten antibiotica.
Kwaliteit van effluenten van mestverwerkingsinstallaties (monitoring)
Bij veel installaties die drijfmest verwerken is een belangrijk doel het ontdoen van water. Drijfmest bestaat immers voor circa 90% uit water, en dit zorgt voor hoge kosten voor opslag, transport en aanwending. In een aantal gevallen wil de verwerker dit water, het effluent, afgeven aan het oppervlaktewater. Om dit te mogen is een hoge kwaliteit van het te lozen water noodzakelijk. In een uitgebreide studie is de kwaliteit van dit effluent in beeld gebracht.
Resultaten NL Next Level Mestverwaarding: WP4: Interventies op ketenniveau
In het onderzoeksproject NL Next Level Mestverwaarding is in kaart gebracht welke waardevolle meststoffen er met mestverwerking kunnen worden geproduceerd. Onlangs is een drietal interessante rapporten gepubliceerd hoe interventies op ketenniveau kunnen leiden tot een beter functionerende mestmarkt.
Resultaten NL Next Level Mestverwaarding: WP2: Mestverwerkingstechnologie
In het onderzoeksproject NL Next Level Mestverwaarding is in kaart gebracht welke waardevolle meststoffen er met mestverwerking kunnen worden geproduceerd. Onlangs is een tweetal interessante rapporten gepubliceerd over de mestverwerkingsprocessen die nodig zijn om deze producten te kunnen maken.
Resultaten NL Next Level Mestverwaarding: WP1: Product-marktcombinaties
In het onderzoeksproject NL Next Level Mestverwaarding is in kaart gebracht welke waardevolle meststoffen er met mestverwerking kunnen worden geproduceerd, en waar perspectiefvolle afzetmogelijkheden liggen. Onlangs is een viertal interessante rapporten gepubliceerd over deze producten en hun marktkansen.
Kwaliteit van mineralenconcentraat (resultaten monitoring)
De kwaliteit van de huidige mineralenconcentraten is gemonitord door Wageningen UR. Mineralenconcentraat is een meststof die wordt geproduceerd door mestverwerkers middels de techniek van omgekeerde osmose (OO). De deelnemers aan de pilot mineralenconcentraat (dit is een pilot in het huidige mestbeleid) mogen het concentraat afzetten als kunstmestvervanger. Conclusie van de monitoring is dat de meeste installaties niet voldoen aan de criteria voor de huidige pilot, maar wel aan die van RENURE (toekomstige definitieve erkenning kunstmestvervangers). De verschillen tussen de installaties zijn echter groot, waarbij de voorbehandeling van de ingaande dunne fractie in de OO en andere bedrijfsmaatregelen sterk bepalend zijn voor de kwaliteit van het mineralenconcentraat, en ook van het permeaat.
Nutriëntenbalans landbouwpercelen in diverse landen in kaart gebracht
In een studie van Fertimanure is de nutriëntenbalans op landbouwpercelen in kaart gebracht, per provincie in de landen Nederland, Spanje, Frankrijk, Italië, België en Duitsland.
Studie naar de waarde van organische reststromen
Organische reststromen kunnen een bijdrage leveren aan de weerbaarheid van een bodem. Onder gecontroleerde omstandigheden is dit goed te meten, in het open veld is dat lastiger. Dat blijkt uit een vierjarig onderzoek 'Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen' van Wageningen UR.
Verkenning gewasspecifieke nitraatuitspoeling door RIVM
Gewassen verschillen van elkaar als het gaat om de gevoeligheid voor nitraatuitspoeling. Dit komt onder andere door verschillen in de landbouwpraktijk. De bemesting, de bodembewerking, de oogstdatum, de gewasrotatie en de voorkeur voor de teelt op een bepaald type grond verschillen per gewas. Daarnaast spelen ook de eigenschappen van het gewas een belangrijke rol, bijvoorbeeld hoe diep het gewas wortelt, hoe efficiënt stikstof wordt opgenomen en de groeiperiode. Aan de hand van nitraatmetingen op puntniveau onderzocht het RIVM of verschillen in nitraatuitspoeling zichtbaar zijn tussen gewassen. Onder gras maten ze veruit de laagste nitraatconcentraties, maar onder mais en akkerbouwgewassen kwam de mediane waarde nog regelmatig boven de norm van 50 mg/l nitraat.
Landelijke inventarisatie 2020 export en verwerking dierlijke mest
In de 'landelijke inventarisatie 2020 export en verwerking dierlijke mest' geeft NCM inzicht in de Nederlandse mestbalans en mestverwerking en -export. Het gaat hierbij om kwantitatieve en kwalitatieve informatie. In deze editie geven we bovendien een inschatting van de gevolgen van het aangekondigde toekomstige mestbeleid voor de sector.
Onderzoek LNV naar vertrouwen van boeren in kringlooplandbouw
Het ministerie heeft een onderzoek laten uitvoeren hoe boeren en tuinders kringlooplandbouw beleven. Het betreft een zogenaamde 1-meting: een herhalingsonderzoek. De 0-meting is vorig jaar verricht. Hiermee brengt men de trend dus in beeld.
RENURE (kunstmestvervangers): resultaten Europees SAFEMANURE-onderzoek
Het erkennen van kunstmestvervangers is een belangrijke stap om meer gebruik te kunnen maken van herwinbare meststoffen. Echter, dit mag niet leiden tot een hogere nitraatuitspoeling. Het SAFEMANURE-onderzoek van de Europese Commissie (Joint Research Center) heeft criteria opgesteld waar deze herwinbare stikstofhoudende meststoffen uit dierlijke mest aan moeten voldoen. De onderzoeksresultaten zijn nu definitief en gepubliceerd. Dit is een belangrijke stap richting uiteindelijke toelating van kunstmestvervangers.
Toevoegmiddelen aan mest, een inventarisatie
Er zijn diverse toevoegmiddelen (additieven) op de markt beschikbaar om aan mest toe te voegen. Dit is een manier om van de (drijf-)mest de kwaliteit en de toepasbaarheid en de effecten voor het milieu te verbeteren. Onlangs is een inventarisatie afgerond, waardoor we meer overzicht hebben over de producten en de werking ervan. Deze toevoegmiddelen worden vaak al op behoorlijke schaal gebruikt, en hebben zich daarmee in de praktijk bewezen. Wetenschappelijke onderbouwing van de claims van de producenten is er echter maar zeer beperkt.
Mestverwerking in Vlaanderen in stijgende lijn
Het VCM heeft de stand van zaken in de Vlaamse mestverwerking in kaart gebracht. Hieruit blijkt dat er 136 operationele mestverwerkingsinstallaties actief zijn, die in totaal 49,8 miljoen kg stikstof uit dierlijke mest verwerken. Deze verwerking betreft zowel export van stikstofhoudende organische meststoffen, als het verwijderen van stikstof uit mest via het nitrificatie-denitrificatiesysteem.
NCM analyse mestbalans 2025 en 2030
De Nederlandse landbouw is momenteel volop in beweging, en dit roept veel vragen en onduidelijkheid op over de productie en het overschot van dierlijke mest. NCM heeft het effect van autonome ontwikkelingen en van beleidsmaatregelen geanalyseerd en op basis hiervan een schatting gemaakt van de Nederlandse mestbalans in 2025 en 2030.
Relatie tussen bodemorganische stof en nitraatuitspoeling
Organische stof in de bodem speelt een cruciale rol in het goed functioneren van de bodem. Werkt een hoger bodemorganisch stofgehalte ook door naar een betere waterkwaliteit? Aan de hand van data van het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid en Eurofins onderzocht het RIVM deze vraag.
Alarmerend fosforverlies in graslanden wereldwijd in kaart gebracht
In grote delen van de wereld krijgen graslanden weinig of geen mest en daardoor raakt de bodem uitgeput. Om de bodem weer vruchtbaar te maken, moeten de boeren in 2050 vier keer zoveel fosforbemesting gaan geven als in 2005. Alleen dan zal er genoeg gras en hooi zijn om voldoende melk en vlees te produceren voor de snel groeiende wereldbevolking. Dat schrijft Martin van Ittersum, hoogleraar plantaardige productiesystemen in Wageningen, in het vakblad Nature Communications.
Hoeveel biomethaan kan er in België geproduceerd worden?
Uit een nieuwe studie blijkt het potentieel voor de productie van biomethaan, door de opzuivering van biogas, voornamelijk afkomstig te zijn van de landbouw. De veehouderij en de akkerbouw produceren vele reststromen zoals mest en oogstresten. In totaal kan er op termijn 15.6 TWh biomethaan geproduceerd worden in België, wat overeenkomt met 9% van het huidig gasverbruik. De realisatie van dit potentieel zou België in één klap dichter brengen bij het behalen van hun klimaatdoelstellingen. Ongeveer 80% van de opgelegde hernieuwbare energiedoelstelling en 88% van de vereist CO2-reductie zouden hiermee gerealiseerd kunnen worden tegen 2030.
Verspreiding antibioticaresistente bacteriën, resistentiegenen en antibioticaresiduen via mest
Er is voor het eerst structureel onderzocht in hoeverre antibioticaresistente bacteriën of restanten daarvan, en residuen van antiobiotica worden verspreid via mest. Naast verspreiding uit humane bronnen (met name rioolzuivering) is mest een belangrijke bron. Het onderzoek concludeert dat de verspreiding van ESBL via mest op het land ongeveer even groot is als de verspreiding vanuit de rioolwaterzuivering. Echter, omdat via de bodem een aanzienlijk deel van de verspreiding uit mest wordt afgebroken zal de relatieve bijdrage van mest toch veel kleiner zijn. Dit schrijft minister Bruins aan de Tweede Kamer op basis van RIVM-onderzoek. In dit artikel een toelichting op de onderzoeksresultaten.
Minder stalemissies door vaak verwijderen varkensmest
Om emissie te beperken is het belangrijk varkensmest vaak en volledig uit de stal te verwijderen, en de urine het liefst apart, stellen onderzoekers van Wageningen Livestock Research.
Landelijke inventarisatie 2019 export en verwerking dierlijke mest
De landelijke inventarisatie mestverwerking 2019 is uitgevoerd door het NCM. Doel van deze rapportage is om inzicht in marktinformatie te verkrijgen en te verspreiden en om zicht te krijgen op mogelijke knelpunten en uitdagingen. NCM heeft dit rapport opgesteld om vanuit een onafhankelijke positie informatie te verschaffen aan beleidsmakers, marktpartijen en andere belanghebbenden in de mestmarkt. In het rapport wordt inzicht gegeven in de productie, verwerkingstechnieken en afzet van dierlijke mest en organische meststoffen die gemaakt zijn van dierlijke mest.
Lange termijn-bodemproeven, jaarverslag 2018
Een betere bodemkwaliteit is een kwestie van lange adem. Organische stofbeheer is hierbij een van de belangrijke factoren voor zowel de opbrengst van de gewassen als voor het milieu (emissies naar water en lucht). Via een aantal langjarige projecten wordt steeds beter inzicht verkregen in deze relaties.
Modelstudie: sectoroverstijgende aanpak varkens- en melkveemest is economisch optimaal
Wageningen Economic Research onderzocht in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) of, en zo ja hoe, mestbewerking, verwerking van mest en voermaatregelen in de melkvee- en varkenshouderij kunnen bijdragen aan een oplossing voor het fosfaatoverschot en een mogelijk stikstofoverschot. Modelberekeningen wijzen uit dat een economisch optimale aanpak ligt in een sectoroverstijgende aanpak van varkens- en melkveemest. Pluimveemest is buiten beschouwing gelaten.
Rapport ‘Knelpunten in mestverwaarding’
NCM heeft een studie verricht voor een overlegplatform dat werkt aan waterkwaliteitsverbetering. Zij willen weten waar de belangrijkste knelpunten zitten om tot mestverwaarding te komen. Immers, via mestverwaarding kan een bijdrage worden geleverd aan een betere waterkwaliteit.
Mest en metropolen: nadenken over kringlopen op regioniveau
Geen visie over landbouw zonder het woord kringloop erin. Meestal wordt dan gedacht over een gemengd bedrijf of een samenwerking tussen een veehouder en een akkerbouwer of tuinder. Het is echter net zo belangrijk in deze te denken over regio’s. Een groep wetenschappers uit Wageningen heeft een bijdrage gemaakt die bedoeld is om na te denken over oplossingsrichtingen voor het sluiten van kringlopen, en het in een breed perspectief te plaatsen. Dat brede perspectief ontbreekt vaak, aldus de wetenschappers, waardoor complexe onderwerpen vaak versplinteren in aandacht voor deeloplossingen of te smal ingekaderd worden in een eenzijdig perspectief.
Voor weerbaarheid tegen ziektes door de bodem is ook snel werkende organische stof nodig.
In de PPS Beter Bodembeheer is onderzocht welke bodemmaatregelen effect hebben op de weerbaarheid van gewassen tegen ziektes. Voor dit onderzoek zijn 10 lange-termijn veldexperimenten binnen Europa geselecteerd, waaronder ook twee in Nederland, namelijk BASIS te Lelystad en Bodemkwaliteit op zand te Vredepeel.
De Europese biogas- en biomethaansector in 2018
Het Statistical Report 2018 van de European Biogas Association (EBA) is gepubliceerd. Hier kan men terecht voor actuele informatie en analyses over de Europese biogassector.
Grondstoffenwijzer diervoeders
Nevedi, de branchevereniging van de diervoederindustrie, heeft de derde editie van hun Grondstoffenwijzer uitgebracht. Deze editie is de opvolger van de editie 2016, met de meest recente data en nieuwe inzichten op het gebied van grondstoffen. Welke grondstoffen zijn gezonde en duurzame voedingsbronnen voor onze varkens, koeien en kippen? Waar komen die grondstoffen vandaan, en om welke hoeveelheden gaat het?
Kennisbericht mestverwerking en gezondheid
Het kennisplatform 'Veehouderij en humane gezondheid' heeft een tweede versie uitgebracht van het kennisbericht 'Mest en Mestverwerking'. In dit rapport wordt ingegaan op mogelijke risico's van mest en mestverwerkingslocaties op de volksgezondheid. Het rapport maakt duidelijk dat veel benodigde kennis nog niet aanwezig is, en gaat ook in op deze kennishiaten. In sommige gevallen mogen er daarom dan ook geen harde conclusies worden getrokken. In het rapport wordt niet ingegaan op de bijdrage die mestverwerking kan leveren aan het verminderen van de volksgezondheidsrisico's door bijvoorbeeld het ontsmetten van organische meststoffen.
Mest aan- en afvoer op derogatiebedrijven
Een van de voorwaarden voor derogatie is de verplichting van de Nederlandse overheid om 300 derogatiebedrijven te monitoren en hierover jaarlijks te rapporteren aan de Europese Commissie. Een belangrijk onderdeel van het stikstofgebruik door de bedrijven in het derogatiemeetnet is het aan- en afvoeren van dierlijke mest. In dit artikel wordt de aan- en afvoer van mest op derogatiebedrijven in het monitoringsjaar 2016 besproken, zoals gepresenteerd in de derogatierapportage. Het rapport is een coproductie van het RIVM en Wageningen Economic Research.
Amerikaanse studie/inventarisatie mestverwerkingstechnieken
Washington State University heeft een overzicht gemaakt van mestverwerkingstechnieken voor rundveedrijfmest. Op basis van de Newtrient-benadering en gedefinieerde uitgangspunten wordt een inschatting gemaakt van kosten en technische prestaties.
Stikstofwerking van mineralenconcentraten
Stikstofwerkingscoëfficiënten en verliezen door denitrificatie en stikstofimmobilisatie bepaald onder gecontroleerde omstandigheden.
Markt voor mest, studies uit 2011 en 2015
Innovatienetwerk heeft twee studies verricht waar ingegaan wordt op knelpunten en kansen in de huidige mestketen.
Landelijke inventarisatie 2018 export en verwerking dierlijke mest
De landelijke inventarisatie mestverwerking 2018 is uitgevoerd door het NCM. Doel van deze rapportage is om inzicht in marktinformatie te verkrijgen en te verspreiden en om zicht te krijgen op mogelijke knelpunten en uitdagingen. NCM heeft dit rapport opgesteld om vanuit een onafhankelijke positie informatie te verschaffen aan beleidsmakers, marktpartijen en andere belanghebbenden in de mestmarkt.
Landelijke inventarisatie 2017 mestverwerkingscapaciteit
Het Projectbureau Lokale Mestverwerking en Bureau Mest Afzet hebben voor het vijfde jaar op rij een inventarisatie van de mestverwerkingscapaciteit in Nederland gemaakt. Naast de inventarisatie van export en verwerking van mestproducten van mestverwerkingslocaties is ook de omvang in kaart gebracht van export van onbehandelde mest en champost. Op deze wijze wordt een beeld verkregen van de totale omvang van verwerking en export van mestproducten.
Landelijke inventarisatie 2016 mestverwerkingscapaciteit
Het Projectbureau Lokale Mestverwerking en Bureau Mest Afzet hebben voor het vierde jaar op rij een inventarisatie van de mestverwerkingscapaciteit in Nederland gemaakt. Naast de inventarisatie van de export en de verwerking van mestproducten van mestverwerkingslocaties is ook de omvang in kaart gebracht van de export van onbehandelde mest en champost. Op deze wijze wordt een beeld verkregen van de totale omvang van de verwerking en de export van mestproducten.
Landelijke inventarisatie 2015 mestverwerkingscapaciteit
Het Projectbureau Lokale Mestverwerking en Bureau Mest Afzet hebben voor het derde jaar op rij een inventarisatie van de mestverwerkingscapaciteit in Nederland gemaakt. In het rapport worden de gegevens van de inventarisatie aangevuld met informatie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM), waarmee een totaal overzicht wordt verkregen van de gerealiseerde verwerking conform de definitie van de Meststoffenwet.
Waarde inhoud van Mest
Het doel van deze studie was te inventariseren welke waardevolle stoffen uit mest gewonnen kunnen worden en wat de potentie is in technologie en markt om deze te verwaarden.
Landelijke inventarisatie 2014 mestverwerkingscapaciteit
In de aanloop naar de invoering van de verplichte mestverwerking heeft het Projectbureau Lokale Mestverwerking (PLM) in samenwerking met Bureau Mest Afzet (BMA) in 2013 een eerste inventarisatie gemaakt van de bestaande en in ontwikkeling zijnde mestverwerkingscapaciteit.
Synthesis of the research within the framework of the Mineral Concentrates Pilot (engelstalig)
Treatment of animal slurry, in addition to feeding and fertilizer exports measures, is seen as an opportunity to improve closing of nutrient cycles and to use nutrients efficiently. One of the possibilities of slurry treatment is separating slurry and using the mineral concentrate, which results from reverse osmosis of the liquid fraction, as mineral fertilizer.
