Antibioticaresistente bacteriën, resistentiegenen en antibioticaresiduen in mest
In mest blijken bacteriën voor te komen die resistent zijn voor bepaalde soorten antibiotica. Ook zijn er in mest resten van antibiotica gevonden. Mest van landbouwhuisdieren wordt gebruikt om landbouwgrond mee te bemesten. Door regen kunnen de bacteriën vanuit de bodem in het oppervlaktewater terechtkomen. Maar afvalwater van mensen is een grotere bron van resistente bacteriën in water dan mest. Dit blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Wetenschappers onderzochten hoeveel resistente bacteriën via mest in het Nederlandse milieu terechtkomen. In de onderzochte mest zijn bijzonder resistente micro-organismen, namelijk de ESBL-producerende bacterie E. coli gemeten. Het voorkomen van deze bacterie verschilt per diersoort. Het komt in 40% van de mest van leghennen en in 90% van de mest van kalveren voor. De hoogste concentraties ESBL-producerende E. coli zijn gevonden in mest van leghennen. De hoeveelheid mest die op het land wordt gebracht verschilt per diersoort. Doordat er veel minder pluimveemest op het land terecht komt dan mest van andere diersoorten, belasten alle soorten mest het milieu met ongeveer dezelfde hoeveelheid.
Weinig resistente bacteriën door de landbouw
In het algemeen komen door landbouw weinig resistente bacteriën in oppervlaktewater, zoals sloten en rivieren. Toch kunnen op sommige momenten en plaatsen grote hoeveelheden resistente bacteriën in het water terechtkomen. Dat hangt af van de hoeveelheid regen en het type landbouwactiviteit. Vooral in gemeenten met veel leghennen zijn vaker en meer resistente bacteriën in het oppervlaktewater aangetroffen dan in gemeenten met minder leghennen. De aanwezigheid van andere dieren dan leghennen of het uitrijden van mest blijken geen merkbare invloed te hebben
Afvalwater grotere bron in water
Naast mest van landbouwhuisdieren is afvalwater de belangrijkste 'bron' waardoor resistente bacteriën in het milieu belanden. Resistente bacteriën komen met menselijke ontlasting in afvalwaterzuiveringsinstallaties terecht. Doordat de bacteriën daar niet helemaal worden verwijderd, belanden ze dus in het oppervlaktewater, zoals een rivier. De totale hoeveelheid resistentie die vanuit mest op de bodem belandt is ongeveer hetzelfde is als de hoeveelheid die vanuit afvalwater in het oppervlaktewater terecht komt. Vanuit mest en bodem belandt slechts een deel van de resistente bacteriën in oppervlaktewater. Daarom is afvalwater van mensen een grotere bron van resistente bacteriën in water dan mest. Mensen kunnen in aanraking komen met resistentie in het milieu na contact met water.
Zie voor meer informatie de rapporten Antibioticaresistente bacteriën, resistentiegenen en antibioticaresiduen in mest en De invloed van landbouwactiviteiten op bijzonder resistente bacteriën in oppervlaktewater op de site van het RIVM.
Weinig resistente bacteriën door de landbouw
In het algemeen komen door landbouw weinig resistente bacteriën in oppervlaktewater, zoals sloten en rivieren. Toch kunnen op sommige momenten en plaatsen grote hoeveelheden resistente bacteriën in het water terechtkomen. Dat hangt af van de hoeveelheid regen en het type landbouwactiviteit. Vooral in gemeenten met veel leghennen zijn vaker en meer resistente bacteriën in het oppervlaktewater aangetroffen dan in gemeenten met minder leghennen. De aanwezigheid van andere dieren dan leghennen of het uitrijden van mest blijken geen merkbare invloed te hebben
Afvalwater grotere bron in water
Naast mest van landbouwhuisdieren is afvalwater de belangrijkste 'bron' waardoor resistente bacteriën in het milieu belanden. Resistente bacteriën komen met menselijke ontlasting in afvalwaterzuiveringsinstallaties terecht. Doordat de bacteriën daar niet helemaal worden verwijderd, belanden ze dus in het oppervlaktewater, zoals een rivier. De totale hoeveelheid resistentie die vanuit mest op de bodem belandt is ongeveer hetzelfde is als de hoeveelheid die vanuit afvalwater in het oppervlaktewater terecht komt. Vanuit mest en bodem belandt slechts een deel van de resistente bacteriën in oppervlaktewater. Daarom is afvalwater van mensen een grotere bron van resistente bacteriën in water dan mest. Mensen kunnen in aanraking komen met resistentie in het milieu na contact met water.
Zie voor meer informatie de rapporten Antibioticaresistente bacteriën, resistentiegenen en antibioticaresiduen in mest en De invloed van landbouwactiviteiten op bijzonder resistente bacteriën in oppervlaktewater op de site van het RIVM.
Bron:
RIVM, 11/12/2019
Publicatie: 11-12-2019
Bekijk ook onderstaande artikelen
Oproep voor PPS-onderzoeksvoorstellen
De topsectoren Agri & Food, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water & Maritiem roepen bedrijven, maatschappelijke organisaties en brancheorganisaties op om
Tweede Kamer ziet partiële opkoopregeling voor de melkveehouderij graag ingevoerd
De Tweede Kamer vraagt aan minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur om met spoed, en uiterlijk in het
'Mest moet binnen Nederland zo veel mogelijk kunstmest vervangen'
De Tweede Kamer vraagt het kabinet een grondgebonden landbouw, bodemgezondheid en een gesloten kringloop in acht te nemen bij het
Bemestingsprognoses beschikbaar via het Vlaamse Mestbankloket
Bij het indienen van hun verzamelaanvraag ontvangen boeren in Vlaanderen een bemestingsprognose. Dankzij die voorlopige inschatting van de bemestingsnormen, weet
