‘Het Nederlandse mestbeleid mist samenhang’
"Het Nederlandse mest- en ammoniakbeleid heeft op zich prima gewerkt, zeker in de eerste 20 jaar. Er zijn meerdere stelsels naast elkaar en die zijn effectief geweest. Alleen is er tot nu toe te weinig naar interactie en samenhang tussen de stelsels gekeken, en er is te weinig gelet op de interactie met ander beleid. Dat moet en kan veel beter", meent Oene Oenema, hoogleraar op het gebied van nutriënten aan de Wageningen Universiteit en voorzitter van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM). Het ammoniakbeleid en het afschieten van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) door de Raad van State ziet hij als een duidelijk voorbeeld van ontbrekende samenhang.
“Met het ammoniakbeleid heeft Nederland wel succes gehad. Nederland voldoet gemiddeld genomen aan deze Europese NEC-plafonds, door emissiebeperkende maatregelen in landbouw, verkeer en industrie. Maar deze emissieplafonds passen niet bij de natuurdoelen voor de depositie van stikstof, die veel lager en regionaal zijn vastgesteld. De doelen en maatregelen van mestbeleid en PAS sluiten niet aan bij de natuurdoelen.
Afstemmingsproblemen
Oenema vreest binnen het nieuwe mestbeleid opnieuw afstemmingsproblemen. "Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft een schema opgezet hoe het nieuwe mestbeleid zou kunnen worden ingericht. Maar de doelen en de samenhang tussen die doelen worden te weinig benoemd. Op het moment dat je bijvoorbeeld organische stof in de bodem wilt vastleggen om de CO2-emissie te beperken is er ook stikstof en fosfaat nodig. Voor het jaarlijks vastleggen van 500 kilo koolstof in de bodem is circa 50 kilo stikstof nodig. Dat heeft dus ook gevolgen voor de gebruiksnormen. Die zouden dan eigenlijk omhoog moeten."
Gebruik GLB
Het mestbeleid zou ook meer rekening kunnen houden met klimaatverandering en langdurige droogte, meent Oenema. Sommige boeren zitten in een veel lastigere positie dan andere boeren, bijvoorbeeld door grondsoort of omgeving, en moeten daardoor aan strengere normen voldoen. Via het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zou je boeren kunnen compenseren voor nadelen in het mestbeleid.
Regels te strak gezien de onzekerheden
De CDM heeft onlangs een advies uitgebracht over maatregelen die in omringende landen worden toegepast in het mestbeleid. Daar kan Nederland van leren, meer Oenema. Ook hoe zij met onzekerheden en variaties omgaan. "In Nederland moet alles dichtgetimmerd zijn en worden regels op grenzen afgestemd. We scheren continu langs die grenzen ondanks de grote onzekerheden. Dan heb je meteen een probleem als een sector een kleine overschrijding kent. Dat zie je bij fosfaatplafonds, maar ook in het ammoniakbeleid. Ik ben wel voorstander van trajectcontrole. In het mestbeleid wordt nu alles heel strak geregeld zonder rekening te houden met de grote onzekerheden, ook omdat doelen op grenswaarden zijn gebaseerd.”
Afstemmingsproblemen
Oenema vreest binnen het nieuwe mestbeleid opnieuw afstemmingsproblemen. "Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft een schema opgezet hoe het nieuwe mestbeleid zou kunnen worden ingericht. Maar de doelen en de samenhang tussen die doelen worden te weinig benoemd. Op het moment dat je bijvoorbeeld organische stof in de bodem wilt vastleggen om de CO2-emissie te beperken is er ook stikstof en fosfaat nodig. Voor het jaarlijks vastleggen van 500 kilo koolstof in de bodem is circa 50 kilo stikstof nodig. Dat heeft dus ook gevolgen voor de gebruiksnormen. Die zouden dan eigenlijk omhoog moeten."
Gebruik GLB
Het mestbeleid zou ook meer rekening kunnen houden met klimaatverandering en langdurige droogte, meent Oenema. Sommige boeren zitten in een veel lastigere positie dan andere boeren, bijvoorbeeld door grondsoort of omgeving, en moeten daardoor aan strengere normen voldoen. Via het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zou je boeren kunnen compenseren voor nadelen in het mestbeleid.
Regels te strak gezien de onzekerheden
De CDM heeft onlangs een advies uitgebracht over maatregelen die in omringende landen worden toegepast in het mestbeleid. Daar kan Nederland van leren, meer Oenema. Ook hoe zij met onzekerheden en variaties omgaan. "In Nederland moet alles dichtgetimmerd zijn en worden regels op grenzen afgestemd. We scheren continu langs die grenzen ondanks de grote onzekerheden. Dan heb je meteen een probleem als een sector een kleine overschrijding kent. Dat zie je bij fosfaatplafonds, maar ook in het ammoniakbeleid. Ik ben wel voorstander van trajectcontrole. In het mestbeleid wordt nu alles heel strak geregeld zonder rekening te houden met de grote onzekerheden, ook omdat doelen op grenswaarden zijn gebaseerd.”
Bron:
Boerderij Vandaag, 05/10/2019
Publicatie: 08-10-2019
Bekijk ook onderstaande artikelen
Oproep voor PPS-onderzoeksvoorstellen
De topsectoren Agri & Food, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water & Maritiem roepen bedrijven, maatschappelijke organisaties en brancheorganisaties op om
Tweede Kamer ziet partiële opkoopregeling voor de melkveehouderij graag ingevoerd
De Tweede Kamer vraagt aan minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur om met spoed, en uiterlijk in het
'Mest moet binnen Nederland zo veel mogelijk kunstmest vervangen'
De Tweede Kamer vraagt het kabinet een grondgebonden landbouw, bodemgezondheid en een gesloten kringloop in acht te nemen bij het
Bemestingsprognoses beschikbaar via het Vlaamse Mestbankloket
Bij het indienen van hun verzamelaanvraag ontvangen boeren in Vlaanderen een bemestingsprognose. Dankzij die voorlopige inschatting van de bemestingsnormen, weet
