Meeste bedrijven met derogatie voldeden in 2024 aan Europese nitraatnorm

Minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur heeft de jaarlijkse rapportage over het mestbeleid in relatie tot de derogatie naar de Tweede Kamer gezonden. Het rapport 'Landbouwpraktijk en waterkwaliteit op landbouwbedrijven aangemeld voor derogatie 2023' werd opgesteld door het RIVM en Wageningen Economic Research. 

De kwaliteit van het grondwater onder bedrijven met een derogatievergunning is in 2023 verbeterd ten opzichte van voorgaande jaren. In de zandgebieden in het midden en zuiden van Nederland had 48% van de bedrijven een concentratie hoger dan 50 milligram per liter. In de lössregio gold dat voor 9% van de bedrijven en in de veenregio voor ongeveer 2%. In de kleiregio zat 12% van de bedrijven boven de norm en de noordelijke zandregio gold dat voor 15% van de bedrijven.


In 2024 lag de gemiddelde concentratie nitraat in de bovenste meter van het grondwater op derogatiebedrijven in alle regio’s ruim onder de norm van 50 milligram per liter grondwater. Van de bedrijven op zandgrond in het zuiden en midden van Nederland had 90% een lagere concentratie dan de Europese nitraatnorm. Van de bedrijven in het noordelijk zandgebied was dat ongeveer 96%.


In de kleiregio daalde de nitraatconcentratie van 17 milligram per liter in 2023 naar 10 milligram per liter in 2024. In deze regio had 98% van de bedrijven in 2024 een lagere nitraatconcentratie dan 50 milligram per liter. In de veenregio daalde de nitraatconcentratie van 8,6 milligram naar 5,3 milligram per liter. Alle bedrijven in deze regio hadden een nitraatconcentratie beneden de Europese norm.


Naast de ontwikkelingen in de landbouwpraktijk had het weer, met de vele neerslag in 2023 en 2024, invloed op de nitraatconcentraties in het grondwater. Het rapport is gebaseerd op metingen van grondwater onder derogatiebedrijven. Onder deze bedrijven is de grondwaterkwaliteit veelal beter dan onder andere landbouwbedrijven vanwege het hoge aandeel grasland.


Meer informatie is te vinden in het rapport 'Landbouwpraktijk en waterkwaliteit op landbouwbedrijven aangemeld voor derogatie in 2023'.

Bron: Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, 30/06/2025
Publicatie: 01-07-2025