Regels hinderen samenwerking tussen veehouder en akkerbouwer

Wetenschappers van Wageningen Social & Economic Research en de leerstoelgroep Animal Production Systems onderzochten de sociale aspecten van samenwerking tussen agrarische bedrijven. In een rapport beschrijven ze hoe samenwerkingen in verschillende regio’s zijn georganiseerd, wat nodig is om samenwerking te faciliteren én welke obstakels deelnemers moeten overwinnen.

De onderzoekers interviewden 23 agrariërs en adviseurs in 5 samenwerkingspilots binnen het PAVEx-project. Hierbij is in kaart gebracht wat ondernemers motiveert om samen te werken, wat de samenwerking hen brengt, en welke uitdagingen zij tegenkomen. De deelnemers werkten samen aan verschillende doelen, zoals het verbeteren van de gewasrotatie en bodem, het behalen van economische voordelen of het voldoen aan milieuregels en grondgebondenheidseisen.

Uit het onderzoek blijkt dat sociale aspecten een cruciale rol spelen in het slagen van samenwerkingen. Wanneer  samenwerkende agrariërs ervaren dat ze problemen gezamenlijk aanpakken, stimuleert dat hun collectieve vindingrijkheid en het versterkt hun weerbaarheid tegen de uitdagingen die op hun pad komen. Andere succesfactoren zijn fysieke en sociale nabijheid en een eerlijke verdeling van kosten en baten.

Ondernemers ervaren ook obstakels. Wet- en regelgeving werd het vaakst genoemd door geïnterviewden. De regels voor akkerbouw en veehouderij sluiten bijvoorbeeld niet goed op elkaar aan, waardoor een gezamenlijk plan maken lastig is. Een ander probleem is dat administratieve systemen van de overheid samenwerking niet ondersteunen. Dat vergroot de kans op fouten, extra kosten en het mislopen van subsidies.

In het rapport benadrukken de onderzoekers dat samenwerking tussen akkerbouw en veehouderij gefaciliteerd kan worden als beleid sectoroverstijgende initiatieven actief ondersteunt, in plaats van belemmert. Dit vraagt om wetgeving en subsidies die beter aansluiten op gemengde bedrijfsmodellen. Zo zou het bijvoorbeeld eenvoudiger moeten worden voor melkveehouders om mest uit te ruilen met akkerbouwers.

Meer details zijn te vinden in het rapport 'Samenwerkingen tussen akkerbouw en veehouderij: delen om te kunnen vermenigvuldigen'.