Europese Commissie: soevereiniteit voedselproductie hand in hand met duurzaamheid

De toenemende spanningen op het wereldtoneel maken duidelijk dat afhankelijkheid van andere regio’s ook kwetsbaarheid betekent. Niet in het minst is dat van belang voor ons voedsel. Vandaag de dag is Europa echter in grote mate afhankelijk geïmporteerde meststoffen, diervoeder en energie, en dit komt meestal uit geografisch geconcentreerde regio's. Voor de (kunstmest-) nutriënten stikstof, fosfaat en kalium is dat respectievelijk 30%, 68% en 85%. En om een voorbeeld te geven: de 2,8 miljoen ton geïmporteerde kaliumkunstmest komt voor 57% uit Rusland en Wit-Rusland (2019).

Het verminderen van deze afhankelijkheden is cruciaal, maar het is ook een win-winsituatie: 1) voor boeren en tuinders, die zo beter verzekerd zijn van de voorziening van meststoffen en voer tegen stabiele prijzen, 2) voor een schone en sterke voedselketen en 3) voor het milieu en het klimaat door het gebruik van koolstofarme meststoffen en gerecycleerde nutriënten. In het document (deze link op blz. 12) worden concreet RENURE en digestaat genoemd als hierbij passende meststoffen. Kortom, de Europese Commissie onderschrijft het belang van mestverwerking als middel om hoogwaardiger met mest om te gaan.

Dit hergebruik moet samengaan met efficiënter en preciezer werken. Hierbij wordt speciale aandacht gevraagd voor het verbeteren van het nutriëntenbeheer op boerderijniveau en het vergroten van de circulariteit van nutriënten. Prioriteit moet worden gegeven aan het aanpakken van gebieden die te kampen hebben met nutriëntenverontreiniging door een hoge veedichtheid. Hier zal een combinatie van precisielandbouw, meer circulaire meststoffen en extensivering (lees: krimp van de veestapel) ervoor moeten zorgen dat de doelen voor milieu en soevereiniteit worden bereikt.
De evaluatie van de nitraatrichtlijn, die eind 2025 moet zijn afgerond, zal een basis vormen voor de verdere uitwerking.


Dit kaartje uit 2010 laat zien dat Nederland tot de gebieden hoort met de hoogste stikstofverliezen per hectare (bron: Europees Milieuagentschap)