Minder fosfaat in krachtvoer en mest op Koeien & Kansen-bedrijven

Convenant minder P in krachtvoer
Om de mineralenuitscheiding van fosfaat met mest te beperken, hebben veevoerorganisatie NEVEDI en boerenbelangenorganisatie LTO in juli 2011 afgesproken dat het bruto P-gehalte in mengvoer met 10% moest worden verlaagd. Krachtvoer voor melkkoeien in Nederland zou dan gemiddeld maximaal 4,5 gram P per kilgram mogen bevatten. Ook werd afgesproken dat de P/RE-ratio niet hoger mocht zijn dan 2,5%. In 2015 zijn de afspraken verder aangescherpt: het maximale P-gehalte van Nederlands mengvoer voor koeien mocht niet hoger zijn dan 4,3 gram P per kg krachtvoer en de P/RE-ratio mocht maximaal 2,3% zijn.

Lager P-gehalte krachtvoer Koeien & Kansen

Figuur 1 laat het verloop van het gemiddelde P-gehalte in krachtvoer zien op de Koeien & Kansen-bedrijven van 2010 tot 2018. De trend is duidelijk: een daling van ruim 14%

Grote variatie tussen bedrijven

In Figuur 2 zijn de P-gehalten in krachtvoer van de individuele Koeien & Kansen-bedrijven weergegeven voor de periode van 2015-2018. Dit laat zien dat niet op 14 bedrijven de fosfaatgehaltes in het krachtvoer is gedaald, maar ook dat het op drie bedrijven is gestegen. Bedrijf 2 valt hier het meest op. Het P-gehalte in krachtvoer is sinds 2015 met 1,6 gram P per kg krachtvoer gestegen naar 5,9 gram P per kg krachtvoer. Opgemerkt moet wel worden dat dit bedrijf heel veel bijproducten voert en zeer weinig krachtvoer. Ook is te zien dat de variatie tussen bedrijven vrij groot is. Dit heeft met name te maken met specifieke bedrijfssituaties.

Lage fosfaatexcretie
De forse verlaging van het P-gehalte in krachtvoer heeft er mede toe bijgedragen dat de bedrijfsspecifieke productie van fosfaat met mest op de Koeien & Kansen-bedrijven fors is afgenomen. De bedrijfsspecifieke fosfaatexcretie in 2018 was 18% lager dan de forfaitair berekende excretie. Behalve een lager P-gehalte in krachtvoer spelen bij de fosfaatexcretie meer factoren een rol zoals bijvoorbeeld de hoeveelheid gevoerd krachtvoer en voeding van andere producten zoals bijproducten.

Over Koeien & Kansen
In het project Koeien en Kansen werken 16 melkveehouders, proefbedrijf De Marke, Wageningen University & Research en adviesdiensten aan een toekomst voor ‘schone’ melkers. Op verzoek van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en ZuivelNL, toetst, evalueert en verbetert het project de effectiviteit en uitvoerbaarheid van (voorgenomen) mest- en milieuwetgeving. De deelnemers implementeren de maatregelen op hun bedrijf en toetsen het inpasbaarheid binnen de melkveehouderijsector.