'Uitruil kunstmest voor dierlijke mest kan mestcrisis oplossen'

Twintig melkveehouders leverden in de pilot met de Bedrijfseigen stikstofnorm (BES) in de periode 2020 tot en met 2023 kunstmestruimte in voor meer plaatsingsruimte met dierlijke mest. In deze pilot was de bemesting afgestemd op het opbrengend vermogen van de grond en het vakmanschap van de melkveehouder.

In de vier jaar van deze pilot is door de melkveehouders gemiddeld 50 kilo stikstof uit kunstmest per hectare ingeleverd voor 30 kilo stikstof uit dierlijke mest. Gemiddeld is 20 kilo stikstof per hectare minder bemest. De 20 melkveehouders hebben bedrijven in de Achterhoek en Liemers op zand- en kleigrond. In totaal deden 50 bedrijven mee aan de pilot.

In de kern werd in de pilot berekend welk bemestingsniveau met dierlijke mest noodzakelijk is voor fosfaatevenwichtsbemesting, zodat de fosfaattoestand van de bodem niet verslechtert. De normatieve werkingscoëfficiënt van mest is lager dan die van kunstmest. De deelnemers zochten in hun bedrijfsvoering naar de mogelijkheden voor een betere benutting van dierlijke mest. Dat betekent minder ammoniakemissie. Deze lag voorafgaand aan de pilot op 67 kilo per hectare en kwam tussen 2020 en 2023 uit op gemiddeld 62 kilo.

Tijdens de pilot zijn jaarlijks op de grond- en drainwatermonsters genomen voor vaststelling van het nitraatgehalte. Er zijn geen aanwijzingen dat de toepassing van de BES-systematiek leidt tot hogere nitraatgehalten in vergelijking met het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid. Op zowel de zand- als de kleibedrijven is het nitraatgehalte lager dan 50 milligram per liter, de grenswaarde binnen de Europese Nitraatrichtlijn. 

De vereniging Vruchtbare Kringloop Oost is een lerend netwerk voor melkveehouders, akkerbouwers, loonwerkers en andere grondgebruikers op alle grondsoorten in Oost-Nederland. Boeren leren van elkaar in een uitdagend leerprogramma. Dit doen ze in studiegroepen. Samen ontwikkelen ze kennis in projecten en kennisgroepen.