Mestcrisis leidt tot substantiële inkomensverliezen in melkveehouderij

Door afschaffing van de derogatie, nieuwe regels rond bufferzones en de aanwijzing van nutriënt-verontreinigde gebieden hebben melkveehouders flink minder ruimte om mest uit te rijden op grond van het eigen bedrijf. Dit drijft de kosten voor mestafvoer fors op: het prijskaartje is ongeveer verdrievoudigd.

Voor een gemiddeld melkveebedrijf kan de stijging van mestafzetkosten een inkomensverlies betekenen van 27.500 euro tot 34.500 euro per jaar. Dat is 30% tot 40% van hun bedrijfsinkomen. Daarbij worden bedrijven met veel dieren per hectare verhoudingsgewijs harder geraakt dan melkveehouderijen die extensiever zijn. Als de mestafzetprijzen nog verder oplopen, een scenario dat de onderzoekers ‘goed denkbaar’ achten, worden de inkomensverliezen nog groter.

Wageningen Economic Research rekende ook door wat de inkomenseffecten zijn als de Europese Commissie Nederland dwing om een generieke korting op fosfaatrechten door te voeren, als Nederland in 2025 niet voldoet aan nieuwe, lagere mestproductieplafonds. Voor een gemiddeld melkveebedrijf betekent 10% korting op fosfaatrechten een verlies van 28.000 euro per jaar in inkomen.

De onderzoekers gingen ook na of en hoe de maatregelen uit het plan van aanpak van het ministerie een generieke korting kunnen voorkomen. Volgens Wageningen Economic Research zal het sterk afhangen van de uitwerking van de plannen van de minister of dat mogelijk is.

Voor het rapport zijn de onderzoekers ervan uitgegaan dat Nederland definitief geen derogatie meer krijgt. Zij verwachten een verzoek om een bepaalde vorm van derogatie te behouden alleen kans maakt als Nederland voldoet aan de verplichtingen ten aanzien van de waterkwaliteit en wanneer wordt gezorgd dat de mestproductie daalt.

Meer informatie is te vinden in het rapport 'Appreciatie Plan van aanpak mestmarkt'.