Afbouw derogatie heeft forse economische impact bij melkveebedrijven

Om in beeld te krijgen wat de gevolgen zijn van afschaffen van derogatie, is het project Koeien & Kansen gestart met een pilot waarbij 2 bedrijven in 2023 geen gebruik meer hebben gemaakt van derogatie. Met behulp van een simulatieberekening zijn de economische gevolgen berekend voor de bedrijven voor een situatie dat er geen derogatie meer mogelijk is. Bij het eerste bedrijf komt het inkomen in 2023 dan ruim 29.000 lager uit en voor het tweede bedrijf is het inkomensverlies 37.000 euro in deze berekening.

Één bedrijf heeft het bouwplan aanpast naar meer bouwland en heeft nu 36% maïsland. Omdat de plaatsingsruimte op dit bedrijf straks 70 kilo stikstof per hectare lager is moet deze ondernemer dan ongeveer 1170 m3 meer mest afvoeren. Het bedrijf zet de mest af voor 16,50 euro per m3. Het tweede pilotbedrijf met ongeveer 115 koeien verandert het bouwplan niet. Op dit bedrijf neemt de hoeveelheid mestafvoer toe met ongeveer 1080 m3 bij het vervallen van de derogatie. Het bedrijf voert mest af tegen een prijs van 18 euro per m3.

In deze studie is gerekend met actuele prijzen van drijfmest die de bewuste boeren in 2023 betaalden. Het is de vraag of deze op langere termijn stand houden. Wanneer alle veehouders meer mest moeten gaan afvoeren omdat de derogatie verdwijnt, kan de prijs voor af te voeren mest fors oplopen en kan het negatieve inkomenseffect van geen derogatie groter zijn dan nu is berekend.