Sterke reductie methaanemissie in varkensstal door dagontmesting

Door dagontmesting te combineren met andere stalmaatregelen, kunnen emissies bij de bron worden gereduceerd. Er werden ook reducties in ammoniak- en geuremissies waargenomen. Dagontmesting komt niet alleen ten goede voor het milieu, maar ook voor de luchtkwaliteit in de stal en daarmee voor het welzijn en de gezondheid van de varkens.

In de varkenshouderij komt methaangas voornamelijk vrij uit de mest. Een mogelijke oplossing om methaangas uit de mest grotendeels weg te nemen is dagontmesting: de dagelijkse verwijdering van mest uit de stal. Om deze en andere maatregelen te testen op effectiviteit werkt Wageningen Livestock Research samen met De Hoeve Innovatie aan de Stal van de Toekomst. Een belangrijk onderdeel van het management in deze stal is dagontmesting, waarbij de afgevoerde mest benut wordt voor de productie van duurzame energie in een biogasinstallatie.

Uit het onderzoek blijkt dat de uitstoot van methaangas met circa 90% vermindert door de toepassing van dagontmesting in combinatie met andere maatregelen. Zoals verwacht wordt de methaanemissie uit de mest geheel weggenomen, waardoor enkel de methaanemissie uit de dieren zelf resteert. Ook de uitstoot van ammoniak werd gereduceerd: 54% bij vleesvarkens, 69% bij gespeende biggen en 51% bij kraamzeugen. De geuremissies varieerden sterk en alleen bij de vleesvarkens werd een reductie gemeten, van gemiddeld 28%.

In eerste instantie was het plan om ook mestkoeling en mestverdunning toe te passen. Daarmee zou de emissie verder omlaag gebracht kunnen worden. Echter deze toepassingen hebben nadelen op het gebied van duurzaamheid vanwege energie- en waterverbruik en zijn om die reden niet toegepast. De ammoniak- en geurreducties vielen daardoor lager uit dan bij aanvang van het project ingeschat. Daarnaast was met name aan het einde van de groeiperiode meer bevuiling van de dichte vloer dan werd verwacht.

Over het algemeen kan worden geconcludeerd dat dagontmesting en aanvullende maatregelen een robuust systeem vormen om methaanemissies sterk te verminderen. Aanbevolen wordt om in vervolgonderzoek aandacht te besteden aan het waterkanaal, om met gering waterverbruik toch een lage ammoniakemissie uit dit kanaal te realiseren.

Tevens wordt aanbevolen om dit systeem van dagontmesting volledig te automatiseren en te standaardiseren, en uit te rusten met continue monitoring van de emissies, zoals al in dit onderzoek is gedaan. Hierbij moet worden nagedacht over de mogelijkheden om de ammoniakemissie bij te sturen. Inmiddels is een vervolgproject voor vleesvarkens en biggen gestart waarin deze adviezen zijn overgenomen. Medio 2024 worden de resultaten van dit onderzoek verwacht.

Meer informatie is te vinden in het rapport 'Emissiereductie methaan, ammoniak en geur in varkensstallen met dagontmesting'.