Voortgang samenwerking ‘zes zandprovincies’

Waarom zes zandprovincies?
De samenwerking is begin 2022 van onderuit ontstaan om snel te werken aan verduurzaming van de landbouw en de veehouderij in het bijzonder, en hierdoor tegelijkertijd de bedrijven een toekomstperspectief te bieden. In de betreffende provincies is er sprake van zowel veel stikstofgevoelige natuur en problemen met de waterkwaliteit als dat er een omvangrijke landbouw is gevestigd. Kortom, de natuur is er kwetsbaar en de milieudruk is er hoog. Deze combinatie geeft een stevige uitdaging om de sector te verduurzamen; hierbij is het klip en klaar dat innovatie een belangrijk deel is van de oplossing. De provincies Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg zijn een samenwerking aangegaan om dit van onderuit en krachtig op te pakken.

In het voorjaar van 2023 sloten vijf deelsectoren in de veehouderij (melkvee, varkens, kalveren, pluimvee en geiten) zich hierbij aan.

De bedoeling is dat het in 2024 een samenwerkingsverband is van alle twaalf provincies in Nederland en om één op één aan te sluiten bij het landelijke ‘Regieorgaan versnellen innovatie emissiereductie duurzame veehouderij’ dat naar verwachting nog dit jaar wordt opgericht.

NCM neemt als adviseur deel aan de kerngroep van de zes zandprovincies en zal ook bij het landelijke regieorgaan een actieve rol spelen, met name bij de hieronder vallende taakgroep mestverwerking en -verwaarding.

32 pilots
De afgelopen maanden zijn plannen gemaakt voor 32 pilots. Het betreft kansrijke oplossingen voor stalsystemen en monomestvergistingsinstallaties die relatief snel in de praktijk toegepast zouden moeten kunnen worden. De pilots zijn er onder andere op gericht om ze in juridische zin houdbaar te maken, in de context van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Maar ook thema’s als financiering staan er op de agenda.

Hiermee samenhangend wordt er gewerkt aan het ontwikkelen van ‘doelvoorschriftenvergunningen’. Het idee hiervan is dat als men met sensoren de ammoniakuitstoot in en rond de stallen kan meten, dat dit een basis kan zijn om vergunningen hierop te baseren. Hierbij snijdt het mes aan twee kanten: aan de ene kant weet men veel zekerder wat de milieubelasting is en aan de andere kant geeft dit ruimte om de beste oplossingen te ontwikkelen.

Een derde spoor betreft ‘Bemesten in Balans’. Dit is erop gericht om ook bij het bemesten op landbouwpercelen van middel naar doel te gaan. Met een stoffenbalans en check op nitraat kunnen boeren en tuinders gericht de waterkwaliteit verbeteren als alternatief voor de rigide en onpraktische middelvoorschriften (gebruiksnormen, kalenderlandbouw e.d.) die momenteel de basis voor het mestbeleid vormen.

De plannen worden de komende maand beoordeeld door een aantal commissies met deskundigen.

18 januari
Op 18 januari wordt er een symposium/netwerkdag georganiseerd in Zwolle. Het ochtendprogramma wordt door NCM ingevuld en het middagprogramma door de zes zandprovincies; hier zal NCM ook een bijdrage leveren. Meer informatie hierover volgt binnenkort.

In de bijlage vindt u een nadere toelichting door Bert Ravelli van provincie Gelderland.