Fosfaat: schaars, afhankelijk van kunstmest en ongelijk verdeeld
Wereldwijd komt ongeveer de helft van de fosfaat in landbouwbodems uit kunstmest. Dit heeft sinds de jaren 50 gezorgd voor fors hogere gewasopbrengsten en daarmee voedselzekerheid. De voorraad in de mijnen is echter beperkt en bovendien zijn we afhankelijk van een beperkt aantal landen. Dit leidt tot stijgende prijzen en het is een flink risico voor de voedselvoorziening en voor geopolitieke spanningen, temeer daar de verdeling van de fosfaat in de landbouwbodems ongelijk is verdeeld. Het Franse onderzoeksinstituut INRAE bracht de situatie in kaart en geeft een aantal adviezen.
De onderzoekers wilden weten hoeveel fosfaat er in de grond zit en waar deze vandaan komt. Daarvoor ontwikkelden ze een model per land voor de periode 1950-2017, waarin op basis van gegevens als de natuurlijke bodemvoorraad, de gewasopbrengsten, het kunstmestgebruik, de veestapel en de internationale handel werd ingeschat hoeveel fosfaat er in de grond zit en welk deel daarvan van kunstmest afkomstig is.
Wereldwijd wordt 47 procent van de fosfaat in de landbouwgrond toegerekend aan kunstmest, maar de verschillen tussen landen zijn enorm. In West-Europa en Noord-Amerika is dit meer dan 60 procent, en sinds een aantal jaren is dat in delen van Azië nog hoger. In Zuid Amerika en Oost Europa daarentegen ligt het percentage rond de 40 procent, terwijl dat voor Afrika en Oceanië onder de 30 procent ligt. En juist in die gebieden is de fosfaattoestand van de bodems het laagste en beperkend voor de gewasgroei en daarmee voedselvoorziening.
Het percentage fosfaat in de bodem dat van kunstmest afkomstig is. Van de grijs gekleurde of gearceerde landen kon geen nauwkeurige inschatting worden gemaakt.
Pleidooi voor hergebruik en andere verdeling
De studie laat de grote afhankelijkheid van kunstmest én de ongelijke verdeling van de distributie ervan over de wereld helder zien.
De onderzoekers pleiten er daarom voor om wereldwijd beleid te ontwikkelen waarmee aan de ene kant de resterende voorraden worden toegewezen aan vooral de Afrikaanse landen, en aan de andere kant in de andere landen de reeds aanwezige fosfaat veel beter te hergebruiken om de huidige bodemvruchtbaarheid te behouden. Als maatregelen worden genoemd het gaan gebruiken van humane nutriëntenstromen, combinaties van veehouderij en akkerbouw/tuinbouw en het aanpassen van bouwplannen, waar met gewassen als lupine of boekweit fosfaat in de bodem beschikbaar gemaakt kan worden voor de landbouw.
Fosfaatvoorraden in mijnen. Volgens de onderzoekers is er in Marokko een voorraad tot 2050.
Persbericht INRAE: deze link.
Wereldwijd wordt 47 procent van de fosfaat in de landbouwgrond toegerekend aan kunstmest, maar de verschillen tussen landen zijn enorm. In West-Europa en Noord-Amerika is dit meer dan 60 procent, en sinds een aantal jaren is dat in delen van Azië nog hoger. In Zuid Amerika en Oost Europa daarentegen ligt het percentage rond de 40 procent, terwijl dat voor Afrika en Oceanië onder de 30 procent ligt. En juist in die gebieden is de fosfaattoestand van de bodems het laagste en beperkend voor de gewasgroei en daarmee voedselvoorziening.
Het percentage fosfaat in de bodem dat van kunstmest afkomstig is. Van de grijs gekleurde of gearceerde landen kon geen nauwkeurige inschatting worden gemaakt.
Pleidooi voor hergebruik en andere verdeling
De studie laat de grote afhankelijkheid van kunstmest én de ongelijke verdeling van de distributie ervan over de wereld helder zien.
De onderzoekers pleiten er daarom voor om wereldwijd beleid te ontwikkelen waarmee aan de ene kant de resterende voorraden worden toegewezen aan vooral de Afrikaanse landen, en aan de andere kant in de andere landen de reeds aanwezige fosfaat veel beter te hergebruiken om de huidige bodemvruchtbaarheid te behouden. Als maatregelen worden genoemd het gaan gebruiken van humane nutriëntenstromen, combinaties van veehouderij en akkerbouw/tuinbouw en het aanpassen van bouwplannen, waar met gewassen als lupine of boekweit fosfaat in de bodem beschikbaar gemaakt kan worden voor de landbouw.
Fosfaatvoorraden in mijnen. Volgens de onderzoekers is er in Marokko een voorraad tot 2050.
Persbericht INRAE: deze link.
Auteur: Jan Roefs
Bron: INRAE, Vork
Publicatie: 13-04-2023
Bekijk ook onderstaande artikelen
Oproep voor PPS-onderzoeksvoorstellen
De topsectoren Agri & Food, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water & Maritiem roepen bedrijven, maatschappelijke organisaties en brancheorganisaties op om
Tweede Kamer ziet partiële opkoopregeling voor de melkveehouderij graag ingevoerd
De Tweede Kamer vraagt aan minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur om met spoed, en uiterlijk in het
'Mest moet binnen Nederland zo veel mogelijk kunstmest vervangen'
De Tweede Kamer vraagt het kabinet een grondgebonden landbouw, bodemgezondheid en een gesloten kringloop in acht te nemen bij het
Bemestingsprognoses beschikbaar via het Vlaamse Mestbankloket
Bij het indienen van hun verzamelaanvraag ontvangen boeren in Vlaanderen een bemestingsprognose. Dankzij die voorlopige inschatting van de bemestingsnormen, weet
