Aanpassing huisvesting geiten voor emissiereductie

De lat ligt hoog
Een van de doelen van I-Vee is onderzoek naar emissiearme systemen voor geiten. De naam van de stichting staat voor Innovatie Veehouderij Emissie Expertise. De lat wordt hoog gelegd, want de stichting streeft naar nul emissie vanuit de veehouderij. 'Een hoog doel om niet bij voorbaat al te hoeven zeggen dat je al klaar bent als er een bepaalde emissiereductie is bereikt', zegt Van den Hengel. 'Maar wel hoort bij de aanpak van de emissie ook economische duurzaamheid. En je moet naar de hele keten kijken, ook naar voeding, mestopslag en mestaanwending.'

De brede kijk op emissiebeperking betekent dat bijvoorbeeld het voeren van vers gras in beeld is. Daarnaast kan er ook gekeken worden naar het werken met een ureaseremmer, verlagen van de zuurgraad, afdekken van een mestopslag, mestscheiding, mest snel de stal uit enzovoort. En als allerlaatste stap zou een luchtwasser een mogelijke aanvulling kunnen zijn.

Geiten op stro
Volgens Van den Hengel staat de aanpak van de emissie bij de geiten feitelijk nog in de kinderschoenen. 'Geiten worden in Nederland op stro gehouden. Het is goed voor het imago, maar de grote stropot is niet het beste voor de emissies en ook niet voor de geit zelf. De stromest gaat broeien en kan opwarmen naar 30 tot 35 graden, terwijl de ideale temperatuur voor een geit 17 graden is. Als geiten in een potstal de kans krijgen, zie je dan ook dat ze op het beton gaan liggen. En door de broei komen ammoniak en methaan vrij.'

Helemaal zonder stro is waarschijnlijk het beste voor de geiten en de emissies, stelt Van den Hengel. Hij verwacht echter niet dat dit gaat gebeuren. Hij ziet combinaties ontstaan met roosters of een heuvelsysteem met hellende vloeren. 'In ieder geval zal bij de ontwikkeling van een emissiearm systeem ook naar het dierenwelzijn moeten worden gekeken. Alleen maar streven naar de laagste reductie zonder op het dierenwelzijn te letten, gaat niet lukken. Dat geldt overigens niet alleen voor geiten, maar voor alle diercategorieën.'

Betonvloeren
Een van de mogelijke oplossingen zijn betonvloeren op meerdere niveaus, zoals die bij de Blije Geit Vloer worden getest. Hierbij loopt de urine van de hellende vloeren weg en halen schuiven de mest weg.

In het buitenland worden geiten vaak gehouden op kunststof roosters. Onder die roosters kunnen de mest en urine gescheiden worden afgevoerd en kan bijvoorbeeld vloerkoeling worden toegepast. In Nederland starten binnenkort metingen in een stal die is uitgerust met houten roosters.

Kunststof vloeren
Een derde optie is een kunststof vloer met daarop een gaasdoek, de High Welfare-vloer. De urine zakt weg en een mestrobot haalt de mest weg. Ook naar deze vloer loopt een onderzoek op vier Nederlandse geitenhouderijen. Naast ammoniak wordt daar de uitstoot van geur, fijnstof en methaan gemeten.

Het is nu nog de vraag of het lukt om alleen met vloersystemen de emissie ver genoeg omlaag te brengen. Koelen van vloeren onder de roosters kan nog helpen, of onderafzuiging met daarbij een kleine luchtwasser. Ook via het voer is de uitstoot te verlagen. Of bijvoorbeeld door te werken met ureaseremmers.