Perspectief van mestbewerking op de boerderij voor melkveehouders
De vraag of mestbewerking economisch zin heeft vanuit de melkveehouder en akkerbouwer hangt samen met de financiële waardering van organische stof, de stikstofwerking van de dunne fracties en de urinefractie en de vergoeding die de akkerbouwer minder ontvangt bij vervanging van dunne fractie varkensmest door rundermest. Er zijn echter meer afwegingen van belang. De mestkeuze moet in breder perspectief beoordeeld worden. Dat is de conclusie van een verkenning van Wageningen University & Research naar het perspectief van verschillende mestproducten voor zowel akkerbouwers als melkveehouders.
In het rapport 'De Maat van Mest' beschrijven onderzoekers de kosten en baten van bewerkte mestproducten zoals strorijke mest, dikke en dunne fracties uit mechanische mestscheiders, en feces- en urinefracties verkregen via scheidende stalvloeren. Bij de baten gaat het om de organische stof en de hoeveelheden stikstof, fosfor en kalium. De economische waarde daarvan is beoordeeld per ton product en per hectare akkerbouw, rekening houdend met bemestingsnormen. De kosten omvatten de kosten voor stro en huisvesting, mechanische scheiding, monstername, analyse en transport en de toediening op het land.
Dierlijke mest is meer dan kunstmestvervanger
Wanneer alleen gekeken wordt naar kunstmestbesparing en kosten dan is mestbewerking in veel gevallen niet gunstiger dan het gebruik van onbewerkte rundveedrijfmest. Wanneer ook de organische stof financiële waarde krijgt, wordt ook de dikke fractie na mestscheiding met een vijzelpers, economisch interessant. De dikke fractie verkregen via centrifuge is minder gunstig vanwege de lagere verhouding tussen organische stof en fosfaat. De akkerbouwer kan dan minder organische stof toevoegen vanwege het hogere fosfaatgehalte. Bij mestscheiding blijft de dunne fractie meestal achter op het melkveebedrijf. Omdat de wettelijke werkingscoëfficiënt met 80% veel hoger is dan de landbouwkundige werkingscoëfficiënt van 50% tot 60% bestaat daarbij een risico voor een stikstoftekort.
Waardevolle organische stof
De waarde van de organische stof maakt een belangrijk onderdeel uit van de totale economische waarde. Gerekend is met een waarde van 0,20 euro per kilogram effectieve organische stof. Stromest kan vanwege een hoog aandeel organische stof en het kaliumgehalte voor de akkerbouwer interessant zijn, maar is duur door het benodigde stro.
Veel niet-toegerekende baten
Naast de economische waarde zijn er ook niet-toegerekende baten, bijvoorbeeld ten aanzien van milieu en dierenwelzijn. Stro in een ligboxenstal of vrijloopstal biedt veel ligcomfort. Scheiding van feces en urine en snelle afvoer biedt mogelijkheden de emissies van ammoniak en urine te beperken. Deze afwegingen gelden voor de melkveehouder. Voor de akkerbouwer en melkveehouder speelt naast uitwisseling van stro en mest mogelijk ook grondruil een rol. Ook dat biedt perspectief voor samenwerking.
Zie voor meer informatie het rapport De Maat van Mest op de site van Wageningen Livestock Research.
Dierlijke mest is meer dan kunstmestvervanger
Wanneer alleen gekeken wordt naar kunstmestbesparing en kosten dan is mestbewerking in veel gevallen niet gunstiger dan het gebruik van onbewerkte rundveedrijfmest. Wanneer ook de organische stof financiële waarde krijgt, wordt ook de dikke fractie na mestscheiding met een vijzelpers, economisch interessant. De dikke fractie verkregen via centrifuge is minder gunstig vanwege de lagere verhouding tussen organische stof en fosfaat. De akkerbouwer kan dan minder organische stof toevoegen vanwege het hogere fosfaatgehalte. Bij mestscheiding blijft de dunne fractie meestal achter op het melkveebedrijf. Omdat de wettelijke werkingscoëfficiënt met 80% veel hoger is dan de landbouwkundige werkingscoëfficiënt van 50% tot 60% bestaat daarbij een risico voor een stikstoftekort.
Waardevolle organische stof
De waarde van de organische stof maakt een belangrijk onderdeel uit van de totale economische waarde. Gerekend is met een waarde van 0,20 euro per kilogram effectieve organische stof. Stromest kan vanwege een hoog aandeel organische stof en het kaliumgehalte voor de akkerbouwer interessant zijn, maar is duur door het benodigde stro.
Veel niet-toegerekende baten
Naast de economische waarde zijn er ook niet-toegerekende baten, bijvoorbeeld ten aanzien van milieu en dierenwelzijn. Stro in een ligboxenstal of vrijloopstal biedt veel ligcomfort. Scheiding van feces en urine en snelle afvoer biedt mogelijkheden de emissies van ammoniak en urine te beperken. Deze afwegingen gelden voor de melkveehouder. Voor de akkerbouwer en melkveehouder speelt naast uitwisseling van stro en mest mogelijk ook grondruil een rol. Ook dat biedt perspectief voor samenwerking.
Zie voor meer informatie het rapport De Maat van Mest op de site van Wageningen Livestock Research.
Bron:
Wageningen Livestock Research, 26/00/0003
Publicatie: 27-03-2019
Bijlages downloaden
doi_i472431_001.pdfBekijk ook onderstaande artikelen
Meer dan 95% van de pluimveemest wordt buiten de landbouw afgezet
De productie van stikstof in dierlijke mest bedroeg in 2023 in totaal 404 miljoen kilogram en totale hoeveelheid fosfaat die
Beperkt lekkages van methaan bij Vlaamse pocketvergisters
Pocketvergisters vormen een efficiënte oplossing om methaanemissies te reduceren en groene energie te produceren. Uit het Vlaamse project BOOST+
Oproep voor PPS-onderzoeksvoorstellen
De topsectoren Agri & Food, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water & Maritiem roepen bedrijven, maatschappelijke organisaties en brancheorganisaties op om
Tweede Kamer ziet partiële opkoopregeling voor de melkveehouderij graag ingevoerd
De Tweede Kamer vraagt aan minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur om met spoed, en uiterlijk in het
