Minder stikstof en fosfaat uit rioolwater in oppervlaktewater

Eind 2020 waren er 315 rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland, 2 minder dan een jaar eerder. De installaties worden beheerd door 21 waterschappen. Rioolwaterzuiveringsinstallaties halen bijna alle biologisch afbreekbare vervuiling uit het rioolwater. Het rioolwater is een mengsel van afvalwater van bedrijven, huishoudens en regenwater.

Stikstof en fosfor worden gemiddeld voor 85% en 88% uit het rioolwater gehaald. In 2020 was de restlozing van stikstof door rioolwaterzuiveringsinstallaties 14,3 miljoen kilogram. De restlozing van stikstof draagt voor bijna 18% bij aan de totale belasting van het oppervlaktewater met stikstof en was daarmee in 2020 qua omvang de derde bron na de landbouw en depositie uit de lucht.

In 2020 bedroeg de restlozing van fosfor door rioolwaterzuiveringsinstallaties 1,64 miljoen kilogram. Bij fosforverbindingen zijn de rioolwaterzuiveringsinstallaties na de landbouw de belangrijkste bron. Ze dragen voor 25% bij aan de totale belasting van het oppervlaktewater.

De afname van de totale belasting van het oppervlaktewater met stikstof en fosfor is het gevolg van Europese en nationale regelgeving ter verbetering van de rioolwaterzuiveringsinstallaties, beperking van bemesting, sanering van industriële lozingen en beperking van de luchtemissies.

In 2020 waren er 14 projecten bij rioolwaterzuiveringsinstallaties om grondstoffen terug te winnen. In totaal werd tot 1,5 miljoen kilogram fosforhoudende meststoffen geproduceerd met naar schatting 190.000 kilogram fosfor. Stikstof wordt niet teruggewonnen uit rioolwater.

Door speciale zeeftechnieken werd er ook tussen de 1,5 en 2 miljoen kilogram cellulose, de grondstof van wc-papier, uit het rioolwater verwijderd. Er vinden nog diverse onderzoeken plaats naar geschikte toepassingen. De cellulosepulp wordt nu nog vooral met andere afvalstromen vergist.

Bij 8 rioolwaterzuiveringsinstallaties werd een deel van het gezuiverde afvalwater extern hergebruikt, voornamelijk als grondstof voor proceswater in de industrie. In 2020 was dat hergebruik 0,4% van het totale volume gezuiverde rioolwater.