Mestinjectie schaadt weidevogels via hun voedsel

Een vochtige toplaag van de bodem zorgt ervoor dat regenwormen naar boven komen én dat weidevogels met hun snavel in de grond kunnen prikken om wormen te pakken te krijgen. Om wormen en weidevogels in verdroogde weilanden te helpen wordt vaak vooral de grondwaterstand verhoogd. Maar als de bodem door onder andere mestinjectie al is verstoord, droogt de toplaag in het voorjaar zo snel uit dat een hoger grondwaterpeil niet meer helpt. Grondwaterstandverhoging zou dus gecombineerd moeten worden met een andere manier of moment van bemesten.

Twee typen regenwormen
In Nederlandse weilanden komen twee typen regenwormen voor: de grijze Aporrectodea caliginosa leeft in de grond van de bacteriën die op gronddeeltjes zitten. De rode Lumbricus rubellus pendelt op en neer tussen de diepere bodem en het oppervlak, waar hij bijvoorbeeld plantenresten ophaalt om die dieper in de bodem te verteren. Door dit gedrag zijn vooral rode wormen van belang voor een goede bodemstructuur en als voedselbron voor weidevogels.

Laboratoriumproef
In een eerdere publicatie dit jaar in Agriculture, Ecosystems and Environment liet Onrust al zien dat in met drijfmest geïnjecteerde weilanden minder rode wormen voorkomen dan in weilanden waar ruige stalmest wordt opgebracht. Om uit te sluiten dat de weilanden met ruige stalmest ook om andere redenen beter waren voor wormen deed Onrust enkele experimenten in het laboratorium. Hij zette jonge grijze en rode wormen 5 maanden op een dieet van drijfmest, ruige mest of gewoon stro. Daaruit bleek duidelijk dat de rode wormen minder hard groeiden op drijfmest dan op ruige mest. Zo leidt het insnijden van drijfmest op 2 manieren tot het verdwijnen van de ecologisch belangrijke rode wormen: hun favoriete voedsel groeit minder goed en door de droogte zitten de wormen te diep voor de vogels.

Meer informatie is te vinden in de publicatie Earthworm activity and availability for meadow birds is restricted in intensively managed grasslands in Journal of Applied Ecology.

De (kritische) reactie van Wageningse onderzoekers is o.a. hier te lezen.