Nitraatresidu als indicator voor nitraatuitspoeling

Het nitraatresidu is de hoeveelheid stikstof die in minerale vorm in de bodem aanwezig is in het najaar. Dit wordt gezien als een indicator van het risico op nitraatuitspoeling in het najaar en in de winter. Op 14 oktober zijn op 6 graslandpercelen van het bedrijf van Houbraken grondmonsters gestoken tot 90 centimeter beneden maaiveld, onderverdeeld in de lagen 0-30, 30-60 en 60-90 centimeter. De eerste drie bemonsterde graspercelen varieerden in beweidingsintensiteit van geen beweiding tot intensief weiden.

Daarnaast zijn in 2020 en 2021 bouwlandpercelen met verschillende gewassen bemonsterd. Het is allemaal zandgrond, wel zijn de graslandpercelen natter dan de bouwlandpercelen. Op elk perceel werd per laag een mengmonster samengesteld uit 33 steken voor analyse op nitraat en ammonium. De resultaten van deze analyse van de drie lagen zijn opgeteld en omgerekend naar kilogrammen stikstof per hectare.

De resultaten van 2021 komen overeen met de verwachtingen. Naarmate de beweiding intensiever is, neemt nitraatresidu toe van 22 kilo bij onbeweid naar 48 kilogram per hectare bij intensief beweid. Ook het gewaseffect is zichtbaar. Na gebruik als bouwland wordt een hoger nitraatresidu gemeten dan na gras.

De methode lijkt een goede afspiegeling te geven van het gevoerde management. Met uitzondering van het meest intensief beweide perceel blijft Houbraken op de graspercelen binnen de vooraf gestelde grenswaarde van 45 kilo stikstof per hectare. De verkenning geeft aan hoe het nitraatresidu in principe gebruikt kan worden als indicator om bemesting en bodem- en gewasmanagement te verfijnen. Voortzetting van dit experiment kan verder uitwijzen hoe bruikbaar het is als management ondersteunende indicator.