Stroomschema voor stikstof en fosfor in de landbouw in 2019

De stroomschema's tonen een vereenvoudigde weergave van de stikstof- en fosforstromen in de landbouw. Ze beschrijven de aanvoerposten, afvoerposten en retourstromen binnen de landbouw. Op basis van de stroomschema's kan de hoeveelheid stikstof, respectievelijk fosfor worden berekend die via de landbouw in het milieu terecht komt. 

De belangrijkste aanvoerposten zijn krachtvoer voor vee en kunstmest. Daarnaast komt stikstof de landbouw binnen via luchtdeposities en via compost, zaai- en pootgoed, zuiveringsslib en via biologische stikstofbinding. Voor fosfor gaat het naast voer en kunstmest alleen om compost, zaai- en pootgoed en zuiveringsslib. In 2019 is via alle aanvoerposten tezamen 648 miljoen kilo stikstof en 78 miljoen kilo fosfor in de landbouw terecht gekomen.

Stikstof en fosfor verlaten de landbouw via de vastlegging in vlees, melk en eieren, via mestafzet buiten de landbouw, en de afzet van gewassen. In 2019 is via deze posten 368 miljoen kilo stikstof en 78 miljoen kilo fosfor uit de landbouw verdwenen.

Binnen de landbouw zijn er voor stikstof 2 retourstromen. Via ruwvoer wordt aan landbouwgrond onttrokken stikstof weer teruggeleverd aan de veehouderij. In 2019 gaat het om 282 miljoen kilo stikstof in geoogste ruwvoer producten. Hier bovenop werd nog 5 miljoen kilo stikstof onttrokken uit voorraden van vorige jaren. Daarnaast is er een retourstroom via de depositie van vervluchtigde stikstof naar de landbouwgrond. Dat ging in 2019 om 20 miljoen kilo stikstof. Voor fosfor is er binnen de landbouw maar één retourstroom. Ontrokken fosfor via ruwvoer wordt weer teruggeleverd aan de veehouderij. In 2019 was dat 38 miljoen kilo fosfor.

Het stikstofoverschot dat over 2019 kan worden berekend bedraagt 285 miljoen kilo. Hiervan hoopt zich 199 miljoen kilo op in de bodem. De overige 86 miljoen kilo vervluchtigt, voornamelijk als ammoniak. Het fosforoverschot in 2019 bedraagt 7 miljoen kilo. Dit overschot hoopt zich in de bodem op.