Effecten van organische reststoffen op bodemgezondheid en -vruchtbaarheid

Beoordeeld zijn producten van rundveedrijfmest, vaste rundvee- en geitenmest, producten van varkensdrijfmest, vaste varkensmest, pluimveemest, organische kalkmeststof, plantaardig digestaat, berm-en slootmaaisel, compost, stro, verwerkt dierlijk eiwit, humuszuren, zaadmeel en zeewierpreparaten.

Van de producten die als hoofdeffect verbetering van de bodemvruchtbaarheid als doel hebben, zijn er 3 waar er risico is op nitraatuitspoeling. Producten met een hoog fosfaatgehalte kunnen maar beperkt worden toegepast in verband met de fosfaatregelgeving en dragen dan weinig bij aan het effectieve organische-stofgehalte. Dit betreft producten van varkensdrijfmest, vaste varkensmest en pluimveemest. Ook bij organische kalkmeststof is de bijdrage aan het effectieve organische-stofgehalte beperkt.

Plantenpathogenen en onkruiden zijn een potentieel probleem bij zowel onbewerkt als bij ingekuild berm-en slootmaaisel. Fysieke verontreinigingen kunnen voorkomen bij compost. Bij stro kunnen aanwezige plantenpathogenen problematisch zijn.

In de deskstudie zijn er 2 producten bekeken die specifiek ingezet worden tegen bodempathogenen, verwerkt dierlijk eiwit en zaadmeel. Voor beide productgroepen zijn interessante effecten tegen bepaalde bodempathogenen gevonden, maar de variatie is nog te groot voor een betrouwbare toepassing en bovendien zijn de huidige prijsniveaus nog te hoog om ze rendabel in te zetten.

Effecten ophet bodemleven zijn sterk gerelateerd aan effecten op effectieve organische-stofgehalte. Positieve effecten op het bodemleven treden uitsluitend op voor die productgroepen die een positief effect hebben op effectieve organische-stofgehalte: het betreft producten van rundveedrijfmest, vaste rundvee- en geitenmest, compost en stro.

Van verwerkt dierlijk eiwit en zaadmeel wordt ook een gunstig effect verwacht op het bodemleven, hoewel wellicht kort na aanwending een kortdurend negatief effect kan optreden. Plantaardig digestaat heeft weliswaar een positief effect op effectieve organische-stofgehalte, het effect op het bodemleven is nog onvoldoende bekend. 

Meer informatie is te vinden in de publicatie 'Effecten van toevoer van organische stof op bodemgezondheiden bodemvruchtbaarheid'.