Onderzoek naar effecten van toepassing digestaat op bodembiodiversiteit

Mestvergisting heeft in de afgelopen jaren nogal wat negatieve aandacht gekregen. Er zijn twee processen die daar verantwoordelijk voor zijn. Ten eerste zorgt het vergistingsproces voor afvoer van koolstof via het gas, waardoor deze koolstof op de akkers niet zijn werk in de bodem kan doen. Daarnaast zou door de vergisting veel stikstof die vastgelegd wordt in plantaardige resten in de mest, makkelijker vrijkomen. Bij toediening vervluchtigt het en is het niet opneembaar voor het gewas. De vraag die in dit experiment beantwoord moet worden is: hoe groot is het effect van deze twee processen op het gewas en de bodem.

Metingen van biodiversiteit
Voor het onderzoek, dat in samenwerking met business unit Open Teelten van Wageningen University & Research wordt uitgevoerd, zijn 4 percelen rond het bedrijf voorzien van proefstroken. De 4 percelen worden volledig bemest met digestaat waarbij een referentiestrook wordt bemest met standaard drijfmest. De bemesting wordt aangevuld met kunstmest naar de behoefte van de plant. Bij de start van de proeven zijn verschillende metingen verricht om de bodembiodiversiteit en de bodemtoestand in kaart te brengen. Gedurende 3 á 4 opeenvolgende jaren worden nogmaals metingen verricht.

Minder organische stof
Met het digestaat wordt minder jonge organische stof aangevoerd, dan met drijfmest. De hoeveelheid stabiele organische stof die na één jaar in de bodem achterblijft van beide mestsoorten is gelijk. Wel zorgt een mindere aanvoer van jonge organische stof voor een andere samenstelling van het bodemleven, het past zich aan aan de omstandigheden. Er is nog geen waarneembaar verschil meetbaar in de hoeveelheid bodemleven en de activiteit daarvan. Ondanks de mindere toevoeging van organische stof is wel duidelijk zichtbaar dat de stikstof vanuit digestaat sneller en eerder vrijkomt voor gewassen dan met drijfmest. In een aardappelen zou dat kunnen leiden tot een snelle afrijping van het gewas en verminderde oogst. Op dit moment is op de verschillende percelen nog geen verschil in gewastoestand zichtbaar.

Kansen voor samenwerking
Wanneer de toepassing van digestaat geen negatief effect heeft op de bodemkwaliteit en gewasgroei is een samenwerking tussen veehouders en akkerbouwers kansrijk waarbij ook duurzame energie wordt gewonnen. Belangrijk maatschappelijk voordeel is dat digestaat geurloos is. Komend najaar en in 2021 worden verschillende metingen herhaald en onderzocht of er een effect waarneembaar is ten opzichte van 2019. Mogelijk wordt gezocht naar een verlenging van het meetprogramma om de wijzigingen in samenstelling van de bodembiodiversiteit en -activiteit beter in beeld te krijgen.