'Nutriënten verontreinigde gebieden' voor 2024 definitief aangewezen

Met de aanwijzing van 'nutriënten verontreinigde gebieden' geeft minister Adema van LNV aan op welke percelen boeren een stap extra moeten zetten om de waterkwaliteit te verbeteren. Deze gebieden bevatten een te grote hoeveelheid stikstof of fosfaat in het water. Dit komt onder meer uit mest dat over het land wordt uitgereden. Daarom is in de derogatiebeschikking met de Europese Commissie afgesproken dat Nederland stappen zet om de waterkwaliteit te verbeteren.

Minister Adema zal de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet vragen in kaart te brengen  welke maatregelen boeren individueel of in samenwerking kunnen nemen om de waterkwaliteit in hun gebied te verbeteren. De minister wil met dat advies nader bekijken hoe boeren te informeren en te ondersteunen in dit proces.

In 2023 is Nederland begonnen met het afbouwen van derogatie voor het extra uitrijden van dierlijke mest. In 2026 geldt de Europese norm zitten van 170 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare. Bedrijven in 'nutriënten verontreinigde gebieden' die gebruikmaken van de derogatie, moeten vanaf 2024 sneller dan in de rest van Nederland het gebruik van extra dierlijke mest afbouwen. Dit betekent dat zij volgend jaar 210 kilo en het jaar daarop 190 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare mogen uitrijden.

Voor derogatiebedrijven is het mogelijk gebruik te maken van de ‘Subsidieregeling behoud grasland’. Hoe sneller de bedrijven derogatie moeten afbouwen, hoe hoger de vergoeding binnen deze subsidieregeling.

Alle agrarische bedrijven in 'nutriënten verontreinigde gebieden' moeten in 2025 het gebruik van de totale hoeveelheid stikstof vanuit dierlijke mest en kunstmest met 20% verlagen. Daar wordt naartoe toegewerkt door in 2024 de totale stikstofgebruiksnorm met 5% te verlagen. Dat betekent dat boeren in deze gebieden ook het gebruik van kunstmest moeten terugdringen.

Agrarische bedrijven mogen sinds 2023 geen derogatie meer aanvragen voor percelen binnen Natura 2000-gebieden. Vanaf 2024 gaat dat ook gelden voor bedrijven die met minimaal 50% van hun perceel in een zone van 250 meter rond een Natura 2000-gebied liggen.

In grondwaterbeschermingsgebieden is het sinds 2023 voor agrarische bedrijven niet meer mogelijk derogatie aan te vragen voor de percelen in deze gebieden. Vanaf 2024 gaat ook de totale stikstofgebruiksnorm voor de percelen in 'nutriënten verontreinigde gebieden' vanuit grondwater sneller omlaag. Dat betekent dat bedrijven de totale hoeveelheid stikstof verlagen met 10%.

Kaarten met gebieden aangewezen als Nutriënten verontreinigde gebied zijn te vinden op de website van het ministerie van LNV.